Realizuje postulaty uczenia międzykulturowego, szczególnie istotnego w procesie wprowadzania społeczeństwa polskiego do aktywnego uczestnictwa w rozwoju Unii Europejskiej.
WOLONTARIAT MIĘDZYNARODOWY – KIERUNKI BADAŃ
Wzrost zainteresowania i potrzeba uzupełniania tradycyjnych dróg edukacyjnych, nowymi, alternatywnymi formami edukacyjnymi, jak np. wolontariat międzynarodowy, niosą za sobą szereg wyzwań podejmowanych również na gruncie pedagogiki. Przede wszystkim dotyczą one konieczności odrzucenia odwiecznego prymatu i dominacji edukacji formalnej i skierowania uwagi w stronę budowania warunków współpracy i wzajemnego uzupełniania się obu sektorów edukacyjnych: formalnego i nieformalnego.
Pojawia się także potrzeba wyodrębniania tych obszarów edukacji nieformalnej, które stanowią istotny element edukacji całożyciowej, weryfikowania ich pod względem aksjologicznym i operacyjnym, w celu dostosowywania ich do potrzeb i możliwości społeczeń-
stwa opartego na wiedzy. W kwestii rozwoju doświadczeń edukacyjnych młodzieży
uczestniczącej w wolontariacie międzynarodowym interesującym byłoby zwrócenie większej uwagi na zakres i jakość szkoleń przygotowujących osoby organizujące wolontariat międzynarodowy i uczestniczące w pracy wolontariuszy. Pojawia się zatem potrzeba stworzenia modelu kompetencji pedagogicznych dla tej grupy osób, niezbędnych do realizowania określonych wyżej aspektów edukacyjnych tej formy aktywności. Szczegółowej diagnozy wymaga również zakres potrzeb i oczekiwań samych uczestników, wolontariuszy, z rozróżnieniem na grupę Polaków wyjeżdżających poza granice kraju, jak i uczestniczą-
cych w polskich projektach obcokrajowców. Kolejną, odrębną grupą wymagającą złożonej diagnozy potrzeb jest młodzież o mniejszych szansach. W tym wypadku ze względu na wieloczynnikowe uwarunkowania trudnej sytuacji młodzieży, badania powinny przyjąć charakter jakościowy.
W świetle nowych wyzwań społeczno-kulturowych świeża na gruncie polskich do-
świadczeń edukacyjnych idea wolontariatu międzynarodowego otwiera szerokie pole do dalszych badań.
EDUKACJA JUTRA
XI TATRZAŃSKIE SEMINARIUM NAUKOWE 2005 (S. 183—186)
ANITA KAIK-WOŹNIAK
AKADEMIA WYCHOWANIA FIZYCZNEGO WE WROCŁAWIU
ROLA RODZINY W EDUKACJI JUTRA
Każdy młody człowiek wcześniej czy później
dokonuje zdumiewającego odkrycia,
że także rodzice mają niekiedy rację
(André Malraux1)
Zagwarantowane w Konstytucji prawo do edukacji, jest jednym z podstawowych praw
człowieka, warunkującym korzystanie z innych, a w szczególności prawa do świadomego i aktywnego uczestniczenia w życiu społecznym2.
Mówiąc o edukacji, nasuwa nam się na myśl w pierwszej kolejności system szkolny,
a przecież pierwszymi nauczycielami są rodzice, i to oni przede wszystkim są odpowiedzialni za edukację młodego człowieka. Rodzina jest też najważniejszą instytucją przekazującą wielopokoleniowe dziedzictwo kulturowe3.
Jednym z naczelnych celów edukacji jest wprowadzanie w świat wartości tak, aby stały się one życiowym drogowskazem, czynnikiem decydującym o postępowaniu człowieka
i ustalaniu jego życiowych celów4.
Rodzina to podstawowa jednostka społeczna, która ma wpływ na fizyczny i psychiczny rozwój dziecka. Dziecko już od pierwszych chwil swego życia podlega wpływom wychowawczym rodziny. Z jednej strony rodzice stosują wobec dziecka świadome działania, aby nadać wychowaniu pewien kierunek, z drugiej zaś na proces edukacji wpływa atmosfera panująca w danej rodzinie; składają się na nią tradycje, stosunek do religii, pozycja spo-
łeczna, sytuacja materialna, otoczenie sąsiedzkie, więź emocjonalna łącząca wszystkich członków rodziny oraz problemy życia codziennego5.
Rola rodziny w edukacji dziecka już w pierwszych latach jego życia jest niepodważalna i pozostawia w psychice trwały ślad. Edukacyjna rola rodziny polega na ukształtowaniu człowieka, przygotowaniu go do pełnienia w przyszłości określonych ról społecznych, a przede wszystkim powinna wspomagać rozwój osobowość dziecka, zaszczepić w nim