, muzykę do niej skomponował w 1910 r. Feliks Nowowiejski. Ta patriotyczna pieśń została wykonana w pięćsetną rocznicę bitwy pod Grunwaldem.
[69] Kirasjerzy - ciężka kawaleria nosząca kirysy (płytowe napierśniki i napleczniki), uzbrojona w ciężkie szpady i pistolety. Od XVII do XIX w. używana była w wielu państwach europejskich do decydujących uderzeń podczas bitwy. Kirasjerzy szczególną rolę odgrywali w wojnach prowadzonych przez Fryderyka II i Napoleona I. W Księstwie Warszawskim został sformowany w 1809 r. pułk polskich kirasjerów.
[70] Chanszyn - chińska wódka przyprawiana aromatycznymi ziołami.
[71] Kulis - tragarz, rykszarz, prosty robotnik w Indiach, Chinach, Japonii i Indonezji.
[72] Powstanie bokserów - powstanie ludowe w północnych i północno-wschodnich Chinach w latach 1889-1901, początkowo skierowane przeciw panowaniu mandżurskiej dynastii Cing, potem również przeciw cudzoziemcom. Zostało stłumione przez Połączoną Armię Ośmiu Państw (Niemiec, USA, Rosji, Japonii, Anglii, Francji, Austro-Wegier i Włoch). Narzucony Chinom w 1901 r. traktat przewidywał płacenie wojennej kontrybucji oraz szereg upokarzających dla Chin ograniczeń.
[73] Tiencin (Tientsin) - miasto i duży port w północno-wschodnich Chinach, wielki ośrodek przemysłowy. Był areną ciężkich walk podczas powstania bokserów. Tiencin pozostawał pod zarządem Międzynarodowej Komisji aż do 1907 r.
[74] Pomnik Dos de Mayo wyobraża anioła na greckiej kolumnie. Cztery boki piedestału ozdobione są płaskorzeźbami przedstawiającymi epizody z wojny Peru z Hiszpanią, nie uznającą niepodległości Peru. Na jednej z płaskorzeźb znajduje się Ernest Malinowski, wówczas naczelny inżynier, pokazujący ministrowi wojny, Galezowi, plany uczczenia zwycięstwa Peruwiańczyków nad flotą hiszpańską pod Callao w dniu 2 maja 1866 r.
[75] Cerro de Pasco - miasto w środkowym Peru w Andach na wysokości około 4350 m n.p.m. jest jednym z najwyżej w świecie położonych stałych osiedli. Założone zostało w XVII w. jako osada górnicza ze względu na pokłady srebra i złota.
[76] Huallaga - rzeka w północnym Peru, prawy dopływ Maranonu. Długość około 1125 km, żeglowna od Tingo Maria. Źródła Huallagi znajdują się w Kordylierze Wschodniej, uchodzi od Maranonu powyżej miasta Lagunas. Główne miasta nad Huallagą: Huanuco, Yurimaguas, Tingo Maria.
[77] Andy stanowią wielką przeszkodę w rozwoju komunikacji w Peru. W celu umożliwienia wywozu cennych surowców mineralnych z Cerro de Pasco, rozpoczęto w 1869 r. budowę kolei transandyjskiej z Limy przez La Oroya do Cerro de Pasco, którą ukończono w 1890 r. Koszt budowy wyniósł 30 min dolarów, przy pracach zatrudniano 10 tyś. robotników. Jest to jedna z najwyżej przeprowadzonych linii kolejowych na świecie. W punkcie kulminacyjnym osiąga 4816 m, stacja Galera znajduje się na wysokości 4783 m n.p.m. Na trasie tej linii kolejowej jest 58 mostów nad przepaściami i 66 tuneli. Szczególnie niebezpieczny jest przejazd nad Wąwozem Piekielnym (Canon Infernillo) głębokim na 300 m. Polak, inżynier Malinowski, kierował budową na odcinku Callao-Lima-La Oroya. W 1950 r. przystąpiono do przedłużania linii o 50 km - z Junin do Pucalpy. Od 1943 r. spełnia ważną rolę komunikacyjną oddana do użytku szosa transandyjska z Limy do Cerro de Pasco, Huanuco, Tingo Maria, Pucalpy.
[78] Górska choroba (choroba wysokości) może występować wskutek niedotlenienia organizmu w wysokich górach. Jej objawy: bóle i zawroty głowy, zaburzenia wzroku i słuchu, nudności, wymioty, krwawienie z nosa, duszność, sinica, przyspieszone bicie serca, bezsenność.
[79] Bocznokołowiec - statek wodny, którego pędnikiem są koła łopatkowe umieszczone z boku, symetrycznie przy burtach. Statki kołowe są używane obecnie wyłącznie na płytkich wodach śródlądowych.
[80] Costa, czyli jeden z trzech wielkich regionów geograficznych Peru, ciągnie się wzdłuż Pacyfiku od 27° szerokości geograficznej południowej aż do miasta Tumbes, od którego ku pomocy zaczyna występować coraz obfitsza roślinność, przechodząca w bujne lasy.
[81] Głuptaki (Sulidae) - rodzina morskich ptaków z rzędu wioslonogich, obejmuje 9 gatunków. Długość głuptaków wynosi 66-103 cm, posiadają masywną budowę, mocny i ostry dziób, krótkie nogi, bardzo długie skrzydła. W locie są sprawne i wytrwałe. Żywią się rybami, które łowią nurkując z lotu. Należą do gniazdowników. Lęgi odbywają na skalistych wybrzeżach mórz strefy tropikalnej umiarkowanej.