2 kraje 2 produkty 1 czynnik wytwórczy – praca X 2 B2 A2 A1 B1 X1 Jeżeli kraj A produkuje produkt 2 w stosunku do produktu 1 taniej niż kraj B, i tym samym kraj B produkuje dobro 1 w stosunku do produktu 2 taniej niż kraj A to kraj A powinien się specjalizować w produkcji dobra 2, a kraj B – w produkcji dobra 1. Założenia: dwa kraje (dwie grupy krajów) i dwa towary (grupy towarów);jedynym czynnikiem wytwórczym jest praca;funkcje produkcji są liniowe i różne w różnych krajach jednostkowe koszty produkcji są stałe i zależne od ilości pracy;brak zmian w wydajności pracy;pełne zatrudnienie;doskonała przenośność i podzielność czynnika wytwórczego wewnątrz kraju i brak przenośności pomiędzy krajami;brak barier w wywozie towarów;doskonała konkurencja w skali kraju i międzynarodowej;pomija się koszty transportu; Krytyka klasycznej wersji teorii kosztów komparatywnych: założenie daleko idącej równorzędności sytuacji poszczególnych krajów; z założeń wynika, że im wyższy stopień specjalizacji tym wyższe korzyści powinien odnosić kraj z wymiany międzynarodowej (kraje monokulturowe);trudno mówić o doskonałej przenośności czynników produkcji z jednej gałęzi do innych i o doskonałej elastyczności transformacji produkcji;sprzeczność między klasycznym założeniem pełnego zatrudnienia a tezą o możliwości szybkiego dostosowania produkcji do zmian popytu;brak doskonałej koncentracji (szczególnie na rynku międzynarodowym). MODEL HECKSCHERA – OHLINA Założenia upraszczające: A. Założenia dotyczące technicznych warunków produkcji i warunków wyboru konsumenta: wszystkie produkty i czynniki wytwórcze są doskonale podzielne; można je opisać za pomocą zmiennych ciągłych;nie występują korzyści ze skali produkcji (funkcje produkcji dla wszystkich produkcji są jednorodne stopnia pierwszego);funkcje produkcji na całym obszarze zachowują jednakowy kierunek relacji czynników produkcji (jeśli jakiś produkt jest bardziej kapitałochłonny niż inny, to dotyczy to wszystkich wchodzących w grę wariantów produkcji obu towarów);techniki produkcji na całym obszarze wyznaczane są przez funkcje jednakowe dla wszystkich krajów;relatywne wyposażenie w czynniki produkcji poszczególnych krajów jest różne . czynniki te są nieprzenośne między krajami.we wszystkich krajach preferencje konsumentów są takie same;warunki produkcji oraz warunki wyboru ze strony konsumenta nie ulegają zmianie. B. Założenia dotyczące systemu funkcjonowania gospodarki, w tym także rynku międzynarodowego; spełnienie warunków konkurencji doskonałej na rynkach wszystkich krajów, przy jednoczesnym pełnym zatrudnieniu czynników produkcji;nie istnieją żadne przeszkody dla przepływu towarów i usług między krajami (takie jak cła, kontyngenty itp.). C. Założenia ograniczające. istnieją 2 kraje (regiony) wymieniające 2 towary przy użyciu 2 czynników produkcji (praca i kapitał);nie bierze się pod uwagę kosztów transportu. Bezpośrednią przyczyną handlu między krajami jest zawsze różnica pieniężnych cen i kosztów wytwarzania w danym kraju w porównaniu z zagranicą. Ceny dóbr czynników wytwórczych określone są prze popyt i podaż. Przy danym popycie podstawę wymiany stanowi różne wyposażenie krajów w czynniki wytwórcze. Określone czynniki produkcji są tanie w krajach gdzie znajdują się w stosunkowej obfitości, a drugie w krajach, gdzie są stosunkowo rzadkie. Stosunkowa rzadkość lub obfitość czynników produkcji w poszczególnych krajach decyduje o relatywnych różnicach w poziomach cen towarów w różnych krajach i stanowi podstawę do wymiany i specjalizacji międzynarodowej. Polska powinna specjalizować się w wymianie towarów, które wymagają zaangażowania pracy (są pracochłonne) a nie wymagają zaangażowania kapitału. Definicje rzadkości i obfitości. definicja fizyczna. Jeżeli to zasób 1 jest relatywnie obfity w kraju 1 zaś zasób 2 w kraju2. definicja cenowa. Jeżeli to zasób 1 jest relatywnie obfity w kraju 1, zaś zasób 2 w kraju 2. definicja ekonomiczna. Czynnikiem obfitym w danym kraju jest ten, który – przy braku handlu – jest nie zatrudniony lub względnie gorzej wynagradzany w stosunku do innego kraju. Twierdzenie o wyrównywalności się cen dwóch samych towarów w różnych krajach. Jeżeli ceny danych towarów są niższe w danym kraju niż za granicą, to istnieje tendencja do ich eksportu, a to zmniejsza ich podaż na rynku krajowym i przy stałym popycie wywołuje to tendencję do zwyżki cen w kraju. Jednocześnie za granicą przywóz tańszych towarów powiększa ich podaż, wskutek czego powoduje tendencję spadkową cen. Proces ten trwać będzie aż do zrównania się cen towarów w obu krajach (przy uwzględnieniu różnic kosztów transportu). Twierdzenie o wyrównywaniu się cen czynników produkcji w różnych krajach. Jeżeli kraj zaczyna się specjalizować w tych rodzajach produkcji, które wymagają dużej ilości czynników obfitych w danym kraju, to rozwój produkcji na eksport powodować będzie znaczny wzrost popytu na czynniki obfite i w rezultacie nastąpi pewien wzrost ich cen. Jednocześnie ze względu na wycofywanie się kraju z produkcji wymagających zastosowania czynników rzadkich i zastępowanie jej importem, popyt na rynki krajowym na te czynniki zacznie spadać, wskutek czego obniżą się ich ceny. Rozwój handlu międzynarodowego będzie działać w kierunku wyrównywania się cen czynników produkcji w skali międzynarodowej. Ewolucja profilu kierowników szczebla strategicznego. Profil tradycyjny Profil przyszły Orientacja Na przedsiębiorstwo Na branżę jednokulturowa Ekonomiczna, technologiczna
|