W prawie cywilnym nie ma jednolitego pojêcia "zarz¹du maj¹tkiem". Przez zarz¹d maj¹tkiem wspólnym ma³¿onków zwyk³o siê rozumieæ - najogólniej mówi¹c - ca³okszta³t dotycz¹cych tego maj¹tku czynnoœci prawnych oraz dzia³añ faktycznych zwi¹zanych z prawid³ow¹ gospodark¹ maj¹tkiem wspólnym i zaspokajaniem potrzeb rodziny. Zarz¹d maj¹tkiem wspólnym ma³¿onków ujmowano jako ogó³ dzia³añ stanowi¹cych wykonywanie praw objêtych wspólnoœci¹, a tak¿e czynnoœci prawne prowadz¹ce do nabycia prawa lub zaci¹gniêcia zobowi¹zania, je¿eli odnosz¹ siê do maj¹tku wspólnego. Patrz w szczególnoœci S. K. Rzonca: Pojêcie zarz¹du..., s. 32-35. Obecnie definicja zarz¹du maj¹tkiem wspólnym ma³¿onków wynika z art. 36 § 2 zd. 2. Zarz¹d maj¹tkiem wspólnym ma³¿onków to ogó³ czynnoœci, które bezpoœrednio dotycz¹ przedmiotów maj¹tkowych nale¿¹cych do maj¹tku wspólnego. Jak wynika z uzasadnienia rz¹dowego projektu ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r., w nowym ujêciu zarz¹du maj¹tkiem wspólnym ma³¿onków chodzi o zacieœnienie jego zakresu do czynnoœci odnosz¹cych siê bezpoœrednio do przedmiotów maj¹tkowych nale¿¹cych do tego maj¹tku (lub maj¹cych stanowiæ jego sk³adnik). Wed³ug tego ujêcia do czynnoœci zarz¹du maj¹tkiem wspólnym nie nale¿y wiêc zaci¹ganie zobowi¹zañ niedotycz¹cych okreœlonego sk³adnika maj¹tku wspólnego. Czynnoœæ taka nie jest w ogóle czynnoœci¹ zarz¹du maj¹tkiem wspólnym ma³¿onków, lecz czynieniem u¿ytku z autonomii prywatnej na ogólnych zasadach.
5. Czynnoœci prawne zarz¹du maj¹tkiem wspólnym ma³¿onków to czynnoœci zobowi¹zuj¹ce do zbycia rzeczy lub prawa stanowi¹cego sk³adnik tego maj¹tku, rozporz¹dzaj¹ce takimi rzeczami lub prawami, obci¹¿aj¹ce je ograniczonymi prawami rzeczowymi, a tak¿e czynnoœci, których treœci¹ jest oddanie rzeczy wchodz¹cej w sk³ad maj¹tku wspólnego w najem lub dzier¿awê albo jej u¿yczenie oraz, przeniesienie posiadania rzeczy bêd¹cej sk³adnikiem maj¹tku wspólnego.
6. Szczególn¹ grupê czynnoœci prawnych zarz¹du maj¹tkiem wspólnym ma³¿onków stanowi¹ te, które dokonywane s¹ przed s¹dami lub innymi organami, zwane nieœciœle czynnoœciami procesowymi. Zasady ich podejmowania i ich skutki prawne reguluj¹ przepisy prawa materialnego oraz kodeksu postêpowania cywilnego. Wiêcej o tych czynnoœciach - patrz uwagi 30-36.
7. Zarz¹d maj¹tkiem wspólnym ma³¿onków polega tak¿e na dokonywaniu ró¿nego rodzaju dzia³añ faktycznych, jak np. naprawa, remont lub modernizacja rzeczy wchodz¹cych w sk³ad maj¹tku wspólnego, pobieranie z tych rzeczy po¿ytków naturalnych, zmiana ich przeznaczenia, a nawet ca³kowite zu¿ycie (gdy s¹ to rzeczy zu¿ywalne), uprawa ziemi i hodowla zwierz¹t domowych w gospodarstwie rolnym. Chodzi tu o dzia³ania niezbêdne do racjonalnego gospodarowania sk³adnikami maj¹tku wspólnego, prowadz¹ce do uzyskania efektów pozwalaj¹cych na zaspokojenie potrzeb rodziny. Celem tych dzia³añ ma byæ nie tylko zachowanie substancji maj¹tku wspólnego, lecz tak¿e jego powiêkszenie.
8. W ustawie, ze wzglêdu na znaczenie dla bytu substratu maj¹tku wspólnego, zosta³o podkreœlone (art. 36 § 2 zd. 2 in fine), ¿e czynnoœciami zarz¹du maj¹tkiem wspólnym s¹ w szczególnoœci czynnoœci zmierzaj¹ce do jego zachowania. Mog¹ to byæ czynnoœci prawne, w tym zarówno procesowe, jak i czynnoœci faktyczne. Omawiane unormowanie odpowiada unormowaniu dotycz¹cemu wspó³w³asnoœci w czêœciach u³amkowych, zawartemu w art. 209 k.c., wed³ug którego ka¿dy ze wspó³w³aœcicieli mo¿e wykonywaæ wszelkie czynnoœci i dochodziæ wszelkich roszczeñ, które zmierzaj¹ do zachowania wspólnego prawa. Pogl¹dy wyra¿one zarówno w doktrynie, jak i w judykaturze na tle tego przepisu mog¹ byæ odpowiednio odniesione do wykonywania przez ma³¿onków zarz¹du ich maj¹tkiem wspólnym.
9. W zwi¹zku z nowym ujêciem zakresu zarz¹du maj¹tkiem wspólnym ma³¿onków (patrz uwaga 4), zagadnienie budz¹ce dotychczas w doktrynie kontrowersje, czy do zarz¹du tego nale¿y zawarcie umowy porêczenia, nie budzi w¹tpliwoœci. Obecnie nie jest ono czynnoœci¹ zarz¹du maj¹tkiem wspólnym, utraci³o zatem aktualnoœæ odmienne orzecznictwo S¹du Najwy¿szego, w szczególnoœci uchwa³a sk³adu 7 sêdziów z dnia 25 marca 1994 r., III CZP 182/93 (OSNCP 1994, nr 7-8, poz. 146).