Większe
Na rok 2008 potencjał produkcyjny polskiej energetyki tworzyło: 20 elektrowni
3
przemysłowych i 57 dużych elektrociepłowni, których moc użyteczna wynosiła łącznie
35 tys. M W , przy średnim zapotrzebowaniu rzędu 22 MW w skali roku. Na łączną
liczbę funkcjonujących 57 bloków 120 MW wiek prawie 1/3 przekracza 40 lat.
150
Krzysztof Ficoń, Logistyczne aspekty bezpieczeństwa energetycznego Polski bezpieczeństwo rynku paliwowego w Polsce wynika przede wszystkim
z lepiej i bardziej racjonalnie zorganizowanej i zdywersyfikowanej
logistycznej sieci dystrybucji ropy naftowej. Paradoksalnie krajowe,
eksploatowane pokłady ropy naftowej są kilkakrotnie mniejsze niż
zasoby gazu ziemnego, a sytuacja rynkowa jest zupełnie odwrotna.
Zarówno w przypadku ropy naftowej, jak też gazu ziemnego jesteśmy
w dominującym stopniu uzależnieni do naszego rosyjskiego dostawcy
i jego mieszanych polityką standardów biznesowych.
Ropa naftowa jest dostarczana do Polski transkontynentalnym
rurociągiem „Przyjaźń", który z powodzeniem obsługuje potrzeby
importowe Polski, częściowo zaspokaja zapotrzebowanie gospodarki
niemieckiej oraz sprawnie realizuje pokaźny eksport ropy rosyjskiej
przez Port Północny. Wysoką sprawność rurociągu Przyjaźń
i bezpieczeństwo dostaw tego strategicznego surowca gwarantuje przede
wszystkim północna jego odnoga łącząca rafinerię Płock z rafinerią
Gdańsk i dalej Portem Północnym. Rurociągiem Pomorskim można
przesłać rocznie ok. 30 mln ton ropy, a co najważniejsze w obu
kierunkach południe-północ i północ-południe. Gdyby więc zaistniała
pilna konieczność można sprowadzić do Naftoportu w Porcie Północnym
praktycznie dowolne ilości importowanej ropy naftowej i częściowo
przetwarzać ją w Rafinerii Gdańsk, częściowo tłoczyć do drugiej
największej Rafinerii Płock . W ten sposób można byłoby całkowicie
4
uniezależnić się od chimerycznych dostaw partnera rosyjskiego i drogą
morską pokryć niemal 100% zapotrzebowanie Polski, szacowane rocznie
na poziomie 18-19 mln ton surowca. Oczywiście problemem
strategicznym pozostają zakupy rynkowe tak wielkich ilości ropy, gdyż
jeśli nie były wcześniej kontraktowane odpowiednimi umowami
długoletnimi ich cena rynkowa jest znacznie wyższa.
WyjÄ…tkowym problemem logistycznym jest transport drogÄ… morskÄ…
tej ropy oraz dostępność wymaganej liczby tankowców, co przy
skromnych 10 mln ton rocznie oznacza np. 100 rejsów tankowcami
o ładowności 100 tys. ropy, czyli średnio co 3 dni należałoby rozładować
jeden 100 tysięcznik w Porcie Północnym. Jak dotychczas rurociąg
Pomorski jest wykorzystywany przede wszystkim do intensywnego
przepływu ropy rosyjskiej do Gdańska, a do rzadkości należą przepływy
Rafineria Płock była projektowana i jest dostosowana, głównie do przerobu ciężkiej
4
ropy rosyjskiej, dlatego masowe przetwórstwo importowanej, zamorskiej ropy głownie
arabskiej, zaliczanej do kategorii lżejszej, wymagałoby kosztownej modernizacji
niektórych ciągów technologicznych.
151
Krzysztof Ficoń, Logistyczne aspekty bezpieczeństwa energetycznego Polski zamorskiej ropy z Gdańska do Płocka. Wszystkie te czynniki sprawiają,
że Gdański Naftoport i rurociąg Pomorski są strategicznymi elementami
polskiej infrastruktury energetycznej i dlatego stanowiÄ… bardzo
atrakcyjny obiekt dla inwestorów, zwłaszcza rosyjskich.
Tab. 3.
Udział nośników energii w produkcji energii w roku 2005
Kraj
Węgiel
Gaz
Ropa
Energia
Energia
[%]
[%]
[%]
wodna
atomowa[%]
[%]
Unia Europ.
15
20
40
14
11
Polska
65
12
22
1
Ukraina
29
46
10
13
2
Źródło: Biuletyn Informacyjny PGNIG 2007r.
Aktualnie możemy odczuwać satysfakcję, z tego że krajowe zasoby
węgla zwłaszcza kamiennego zapewniają nam bezpieczeństwo
energetyczne i niezależność od dostaw z importu. Jednocześnie należy
być świadomym światowych tendencji w zakresie ograniczenia emisji
gazów cieplarnianych, głównie dwutlenku węgla C O , co zmusi przede
2
wszystkim PolskÄ™ do ograniczenia wydobycia i spalania tego surowca dla
potrzeb energetycznych.
Nowoczesne technologie ekologicznie czystej gazyfikacji węgla są
ciągle zbyt kosztowne i ekonomicznie nieopłacalne w ogólnym bilansie
państwa. Polska jest w skali całej Unii Europejskiej osamotnionym
potentatem w zakresie wydobycia węgla i produkcji z tego surowca
energii elektrycznej, dlatego coraz trudniej będzie nam zachować
dotychczasowy parytet węgla w krajowym bilansie energetycznym.
Przepisy Unii Europejskiej wymagają, aby kraje członkowskie miały