— Jeżeli zawsze żebrzesz w taki sposób — rzekł pan Ralf

Dzieci to nie książeczki do kolorowania. Nie da się wypełnić ich naszymi ulubionymi kolorami.

Zechciej jednak wysłuchać rady człowieka, który wie coś niecoś o świecie i jego obyczajach: zaleciłbym pokorniejszy ton, odrobinę pokorniejszy, gdyż inaczej możesz się łatwo narazić na śmierć głodową.
Po tych słowach silnie uchwycił prawą ręką przegub lewej, przechylił nieco głowę na bok i wspierając podbródek na piersi patrzył na swego rozmówcę z nachmurzoną i posępną miną człowieka, którego nic nie zdoła wzruszyć ani zmiękczyć.
— Wczoraj spędziłem pierwszy dzień w Londynie — powiedział stary mężczyzna spoglądając na swe znoszone buty i ubranie, które nosiło ślady dalekiej podróży.
— Chyba lepiej byłoby dla ciebie, żeby to był zarazem ostatni — warknął pan Ralf.
— Przez te dwa dni szukałem pana tam, gdzie, jak sądziłem, najłatwiej go można znaleźć — ciągnął pokorniej już tamten. — A wreszcie spotkałem go tutaj, kiedy utraciłem niemal nadzieję, że w ogóle pana odszukam, panie Nickleby.
Zdawać się mogło, iż czeka na jakąś odpowiedź, lecz ponieważ jej nie usłyszał, ciągnął dalej:
— Jestem nieszczęśliwy i złamany. Mam blisko sześćdziesiąt lat, a jestem tak opuszczony i bezradny jak sześcioletnie dziecko.
— I ja mam sześćdziesiąt lat — odparł pan Ralf. — a nie jestem ani opuszczony, ani bezradny. Pracuj. Me wygłaszaj teatralnych bzdur o chlebie. Zarabiaj na chleb.
— Jak? — zawołał tamten. — Gdzie? Powiedz mi, w jaki sposób! Wskaż mi ten sposób! Wskaż!
— Raz już to zrobiłem — brzmiała chłodna odpowiedź. — Nie będziesz mnie chyba pytał, czy uczynię to powtórnie?
— Poróżniliśmy się dwadzieścia lub więcej lat temu — powiedział stary mężczyzna przytłumionym głosem. — Pamięta pan? Żądałem udziału w zyskach z pewnej transakcji, którą panu nastręczyłem, a ponieważ byłem uparty, pan kazał mnie aresztować za stary dług, za jakieś dziesięć funtów z szylingami, z czego połowę stanowiły procenty.
— Coś sobie przypominam — odparł pan Ralf niedbale. — No i co dalej?
— Nie rozstaliśmy się wówczas na zawsze — ciągnął ów mężczyzna. — Uległem, będąc po tej gorszej stronie krat i zamków. A że pan nie był jeszcze wtedy tak wielki jak dziś, chętnie przyjął z powrotem kancelistę, który nie miał przesadnych skrupułów i wiedział to i owo o pańskim zawodzie.
— Prosiłeś i błagałeś, a ja ustąpiłem — odrzekł lichwiarz. — Zachowałem się bardzo ładnie. Może byłeś mi potrzebny, nie pamiętam. Sądzę, że raczej tak, bo inaczej prosiłbyś na próżno. Byłeś użyteczny... nie nazbyt uczciwy ani delikatny, ani drobiazgowo skrupulatny... ale użyteczny.
— Użyteczny! — zawołał tamten. — Mówmy szczerze. Wyzyskiwał mnie pan i wykorzystywał przedtem przez kilka lat, ale ja służyłem panu wiernie aż do owego dnia, choć traktowany byłem jak pies. Czy to prawda?
Pan Nickleby nie udzielił odpowiedzi.
— Czy to prawda? — powtórzył wynędzniały mężczyzna.
— Otrzymywałeś wynagrodzenie i pracowałeś — odparł pan Ralf. — Pod tym względem mieliśmy wyrównane rachunki i mogliśmy się uważać za skwitowanych.
— Wówczas, ale nie później — odpowiedział tamten.
— Tak! Nie później, a nawet i nie wtedy, bo jak sam przed chwilą wspomniałeś, byłeś mi winien pieniądze. Byłeś i jesteś! — odrzekł lichwiarz.