Od postanowienia s¹du drugiej instancji wydanego w sprawie o podzia³ maj¹tku wspólnego przys³uguje skarga kasacyjna, chyba ¿e wartoœæ przedmiotu zaskar¿enia jest ni¿sza ni¿ 150 000 z³ (art. 5191 § 2 k.p.c.).
65. Odpowiednie zastosowanie art. 317 § 1 k.p.c. (art. 13 § 2 k.p.c.) pozwala na wydanie w postêpowaniu o podzia³ maj¹tku wspólnego postanowienia czêœciowego, obejmuj¹cego tylko niektóre sk³adniki tego maj¹tku. Wydanie takiego postanowienia mo¿e uzasadniaæ pilna potrzeba szybkiego rozstrzygniêcia o okreœlonym sk³adniku maj¹tku wspólnego, np. o spó³dzielczym prawie do lokalu mieszkalnego. Postanowienie czêœciowe jednak powinno rozstrzygaæ nie tylko o podziale okreœlonego sk³adnika maj¹tkowego, ale - w zasadzie - o wzajemnych rozliczeniach ma³¿onków zwi¹zanych z tym sk³adnikiem (patrz uchwa³a SN z dnia 16 stycznia 1984 r., III CZP 72/83, OSNCP 1984, nr 7, poz. 115, oraz inne orzeczenia powo³ane w jej uzasadnieniu).
Postanowienie czêœciowe nie mo¿e ulec zmianie w postanowieniu koñcowym orzekaj¹cym co do istoty z tej przyczyny, ¿e w toku dalszego postêpowania co do podzia³u pozosta³ych sk³adników maj¹tkowych uleg³y zmianie okolicznoœci stanowi¹ce podstawê jego wydania (uchwa³a SN z dnia 19 lutego 1992 r., III CZP 1/92, OSNCP 1992, nr 9, poz. 154).
Podzia³ maj¹tku wspólnego obejmuj¹cego jego czêœæ, orzeczony postanowieniem czêœciowym wydanym na podstawie art. 317 § 1 w zw. z art. 13 § 2 k.p.c., nie jest czêœciowym podzia³em maj¹tku wspólnego w rozumieniu art. 1038 § 1 k.c. w zw. z art. 46 k.r.o. (post. SN z dnia 6 stycznia 2000 r., I CKN 283/99, OSNC 2000, nr 7-8, poz. 132). Por uwagê 48.
66. W sprawie o podzia³ maj¹tku wspólnego nie jest wy³¹czone zawarcie ugody (art. 10, art. 223 w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.). Ugoda podlega kontroli s¹du i s¹d mo¿e uznaæ j¹ za niedopuszczaln¹, gdy okolicznoœci sprawy wskazuj¹, ¿e jest sprzeczna z prawem lub zasadami wspó³¿ycia spo³ecznego albo zmierza do obejœcia prawa (art. 223 § 2 w zw. z art. 203 § 4 k.p.c.). Por. przyczyny, które stosownie do art. 622 § 2 k.p.c. wy³¹czaj¹ podzia³ maj¹tku wspólnego uwzglêdniaj¹cy zgodny wniosek uczestników postêpowania (patrz uwaga 54).
VIII. USTALENIE SK£ADU I WARTOŒCI MAJ¥TKU PODLEGAJ¥CEGO PODZIA£OWI
67. Podzia³ maj¹tku wspólnego obejmuje tylko aktywa, co jest konsekwencj¹ przyjêtej przez kodeks rodzinny i opiekuñczy koncepcji maj¹tku wspólnego. Patrz uwaga 6 do art. 31. Podzia³owi zatem nie podlegaj¹ zobowi¹zania obci¹¿aj¹ce maj¹tek wspólny (niesp³acone d³ugi). Patrz jednak uwaga 23 do art. 45.
68. Maj¹tek wspólny podlegaj¹cy podzia³owi stanowi¹ wchodz¹ce w sk³ad tego maj¹tku rzeczy ruchome i nieruchomoœci, jak równie¿ inne prawa maj¹tkowe, w tym wierzytelnoœci, roszczenia i przys³uguj¹ce wspólnie ma³¿onkom ekspektatywy nabycia prawa maj¹tkowego. Patrz uwagi 107 i 108 do art. 31.
69. Podzia³ maj¹tku wspólnego obejmuje przedmioty maj¹tkowe, które by³y sk³adnikami maj¹tku wspólnego w chwili ustania wspólnoœci ustawowej i które istniej¹ w chwili dokonywania podzia³u. Przy dokonywaniu podzia³u nie uwzglêdnia siê tych przedmiotów, które by³y objête wspólnoœci¹ i zosta³y - w czasie trwania wspólnoœci ustawowej lub po jej ustaniu - zu¿yte w wyniku normalnego ich u¿ywania lub zbyte zgodnie z przepisami o zarz¹dzie maj¹tkiem wspólnym (art. 36-40) b¹dŸ przepisami o wspólnoœci maj¹tku spadkowego (art. 1035-1036 k.c.). Natomiast uwzglêdnia siê (rachunkowo) przedmioty maj¹tkowe, które zosta³y bezprawnie zbyte, zniszczone, zu¿yte lub roztrwonione przez jednego z ma³¿onków. Ich wartoœæ podlega zaliczeniu na poczet udzia³u przypadaj¹cego temu ma³¿onkowi. Patrz uwaga 26 do art. 45 i uwaga 17 do art. 46.
70. Ze sformu³owania art. 684 k.p.c., a tak¿e art. 1038 § 1 k.c. wynika, ¿e s¹d z urzêdu ustala sk³ad i wartoœæ maj¹tku podlegaj¹cego podzia³owi. Tak S. Madaj: Postêpowanie nieprocesowe..., s. 121 i n. oraz J. St. Pi¹towski, w: System..., s. 498; inaczej postanowienie S¹du Najwy¿szego z dnia 18 stycznia 1968 r., III CR 97/67 (OSNCP 1968, nr 10, poz. 169).