Podobną funkcję spełnia wyjście i dodatkowe diody LED informujące o „przepędy CD-ROM – od 2x, do „nawet” 8x. Dzi-audio (S/PDIF), z tą różnicą, że dźwięk jest wijaniu” utworów w przód lub w tył.
siaj osiągane są prędkości rzędu od 40 do przesyłany do karty w postaci cyfrowej, a nie 54x, a napędy pracują w standardzie Ultra-analogowej. Unika się w ten sposób dodatko-Laserem po płycie
DMA/33 (rzadkością są już czytniki obsłu-wych zakłóceń powstających w kablu łączą-
Aby zrozumieć zasadę działania napędu CD-gujące tylko tryb PIO-4).
cym kartę dźwiękową z napędem CD-ROM.
-ROM, trzeba poznać warstwową budowę 32»
Specyfikacje standardów zapisu danych na nośnikach optycznych Kolorowe księgi
W specyfikacji każdego napędu CD-ROM
Green Book – w zielonej księdze opisano zapisywać partiami zdjęcia w postaci zamieszczone są podstawowe dane tech-standard, który umożliwia jednoczesne cyfrowej. Druga część pomarańczowej niczne urządzenia, wśród których znaleźć odtwarzanie obrazu, dźwięku i odczytu księgi opisuje standard CD-WO (CD Write można typy obsługiwanych standardów danych (aplikacje multimedialne) z krąż-
Once), a trzecia CD-RW (CD Rewritable –
krążków CD. Poniżej przedstawiono krótkie ków CD-I (Compact Disc Interactive).
płyty wielokrotnego zapisu).
opisy najczęściej spotykanych rodzajów Extended Yellow Book – w jej opracowa-White Book – biała księga zawiera opis płyt, zwanych też często „księgami”.
niu uczestniczyła firma Microsoft. Defi-standardu VideoCD, na których zapisy-Red Book – czerwona księga definiuje finiuje standard krążków CD-ROM XA (CD-wany jest obraz i dźwięk w formacie zyczną budowę dysku i sposób kodowa-
-ROM Extended Architecture), które są MPEG-1.
nia danych. Na jej podstawie opracowa-odpowiednikiem płyt zapisanych w for-Blue Book – definiuje standard CD-Extra, no pierwsze płyty CD-Audio.
macie CD-I.
zwany też inaczej CD-Plus. Na płytach Yellow Book – opisuje sposób wykorzy-Orange Book – w dokumencie zawarto CD-Extra dane komputerowe i ścieżki au-stania krążka CD do przechowywania da-opis technologii magnetooptycznej, CD-R
dio zapisywane są w dwóch oddzielnych nych komputerowych. W oparciu o żółtą (CD-Recordable) i zapisu wielosesyjnego.
sesjach. Krążki tego typu mogą być od-księgę powstał pierwszy CD-ROM (Com-Pierwszymi krążkami CD-R były płyty twarzane w wieżach hi-fi oraz w napę-
pact Disc Read Only Memory).
Kodak Photo-CD, na których można dach CD-ROM.
CHIP | WIELKA KSIĘGA TESTÓW
32
NA CD
CHIPLAB
BENCHMARK
PAMIĘĆ
PLATFORMA
OBRAZ
DŹWIĘK
PERYFERIA
>>
>>
>>
>>
>>
>>
>>
wykorzystywanego nośnika. Płyta CD-ROM
Błąd może się
jest krążkiem o średnicy 12 cm (czasem zdarzyć każdemu
płyta CD
8 cm) i grubości 1,2 mm, wykonanym z kil-Dane z powierzchni krążka odczytywane są pit
land soczewka
ku warstw. Dolna warstwa składa się z poli-przez cieniutką wiązkę lasera, dlatego też węglanu – elastycznego i przeźroczystego wszelkie zarysowania i
zabrudzenia
soczewka
tworzywa sztucznego. Na nią nakładana jest spodniej, przeźroczystej warstwy, mogą warstwa aluminium (lub aluminium i barw-uniemożliwić prawidłowe odczytanie infor-nika w przypadku napędów CD-R/RW), macji. Na porysowanej powierzchni płyty w której wytłaczana jest spiralna ścieżka promień lasera załamuje się lub ulega roz-pryzmat
z
cyfrowymi danymi, zaczynająca się proszeniu, przez co po odbiciu nie trafia już w środku płyty, a kończąca na jej obwodzie.
do soczewek ogniskujących ani do fotode-Dane zakodowane są w postaci wgłębień tektora. Dlatego dane na płycie CD-ROM są komórka
fotoelektryczna
(ang. pit) i odstępów między nimi (ang.
kodowane metodą nadmiarową. Każde ko-laser
echguide.com/
land), reprezentujących binarnie zakodowa-lejne osiem bitów użytecznej informacji
.pct
ne informacje – zera i jedynki. Warstwa uzupełniane jest kilkoma dodatkowymi bita-aluminium nadaje płycie kompaktowej cha-mi, na podstawie których układ korekcji błę-
http://www
rakterystyczny srebrny kolor. Od jej po-dów napędu jest w stanie odtworzyć utraco-Zasada działania napędu CD-ROM – pro-wierzchni podczas odczytu danych odbija ne dane, znajdujące się pod zniszczonym mień lasera odbija się od warstwy aluminium znajdującej się pod warstwą z da-się promień lasera. Następnie nakładana jest obszarem spodniej warstwy. Oczywiście, je-nymi. Gdy laser trafi na zagłębienie (pit), warstwa lakieru zabezpieczającego i etykie-
żeli uszkodzeń i rys jest sporo i są one bar-jego promień jest rozpraszany. Jeżeli od-ta płyty.