Jednak zanim jeszcze komisja kontrolna (kierowana przez Paula Volckera) zdołała się zebrać, „przedsiębiorstwo holokaust" zaczęło nalegać na zawarcie...

Dzieci to nie książeczki do kolorowania. Nie da się wypełnić ich naszymi ulubionymi kolorami.

Żeby uprzedzić ustalenia Komisji Volckera, posłużono się dwoma pretekstami: że, po pierwsze, komisja nie jest godna zaufania i że, po drugie, znajdujące się w potrzebie ofiary holokaustu nie mogą czekać na ustalenia komisji. Plan Gribetza obala oba te preteksty.
W czerwcu 1997 r. Burt Neuborne przedłożył „memorandum" usprawiedliwiające pomysł zmuszenia Szwajcarów do zawarcia porozumienia, zanim pojawią się rezultaty prac Komisji Volckera. Wbrew wszystkim dowodom i całkiem bezczelnie, Neuborne zakwestionował komisje jako szwajcarską inicjatywę obliczoną na zneutralizowanie krytyki poprzez uregulowanie roszczeń w drodze „prywatnej mediacji, sponsorowanej, opłacanej i zaplanowanej przez samych oskarżonych", czyli szwajcarskie banki.8
Warto zwrócić uwagę, że Neuborne uznał za przemawiający na niekorzyść szwajcarskich bankierów nawet fakt, iż zgodzili się oni pokryć rachunek w wysokości 500 min dol. za narzuconą im bezprecedensową kontrolę księgową.
W sierpniu 1998 r. „przedsiębiorstwu holokaust" udało się zmusić Szwajcarów do podpisania porozumienia o wypłacie, nie podlegającej zwrotowi, kwoty 1,25 mld dol., zanim jeszcze Komisja Volckera zdążyła zakończyć pracę.9
Pretekstem do zawarcia takiego porozumienia było to, że Komisja Volckera nie zasługuje na zaufanie, lecz mimo to Plan Gribetza nie szczędzi jej pochwał i podkreśla, iż ustalenia komisji oraz mechanizm uregulowania roszczeń (przez specjalny trybunał — „Claims Resolution Tribunal") mają i będą miały „kluczowe znaczenie" dla procesu dystrybucji szwajcarskich pieniędzy.10
Fakt, iż „przedsiębiorstwo holokaust" entuzjastycznie oparło się na ustaleniach Komisji Volckera co do mechanizmu dystrybucji szwajcarskich pieniędzy, obala wysuwany przezeń główny argument o potrzebie zawarcia porozumienia z bankami, zanim komisja zakończy prace.
W porozumieniu z „przedsiębiorstwem holokaust" zmuszono Szwajcarów nie tylko do wypłacenia odszkodowań za uśpione żydowskie konta z czasów holokaustu, ale także do „zwrotu zysków", które „świadomie" czerpali z zagrabionego przez hitlerowców żydowskiego mienia i pracy niewolniczej Żydów." Plan Gribetza obnaża bezpodstawność również tych zarzutów. Stwierdza się w nim bowiem, że istniało „bardzo niewiele, jeśli w ogóle" bezpośrednich powiązań — a tym bardziej powiązań przynoszących bezpośrednie zyski lub dających możliwość świadomego czerpania zysków — między Szwajcarami a zagrabionym żydowskim mieniem i pracą niewolniczą Żydów. W Planie Gribetza de facto nie ukrywa się, że wszystkie te zarzuty oparto jedynie na „przypuszczeniach", „podejrzeniach" i „prawdopodobieństwie".12
I w końcu Szwajcaria została zmuszona też do wypłaty odszkodowań Żydom, którym odmówiła udzielenia schronienia, gdy uciekali przed hitlerowcami. W Planie Gribetza wyraźnie przyznaje się — i to tylko w przypisie — iż oskarżenie to ma „wątpliwą wartość prawną".13
Ale mimo tych wszystkich spostrzerzeń Plan Gribetza z aprobatą odnosi się do stwierdzenia, że „gdyby świat był sprawiedliwy, to poszkodowani powinni otrzymać znacznie większe odszkodowania" niż 1,25 mld dol. wyłudzonych od szwajcarskich banków.14
Poza zarzucaniem Komisji Volckera rzekomej stronniczości, „przedsiębiorstwo holokaust" odwoływało się do śmiertelności ocalałych z holokaustu, by wymusić na Szwajcarach zawarcie porozumienia wykluczającego możliwość zwrotu im przekazanych pieniędzy. Twierdzono więc, że najważniejszy jest jakoby czas, gdyż „znajdującym się w potrzebie ofiarom holokaustu" zostało go już bardzo niewiele. Ale otrzymawszy pieniądze, „przedsiębiorstwo holokaust" nagle odkryło, że „znajdujące się w potrzebie ofiary holokaustu" wcale tak szybko nie wymierają. Powołując się na opracowanie przygotowane na zlecenie Konferencji Roszczeniowej, Plan Gribetza zauważa, że „populacja ofiar nazizmu zmniejsza się o wiele wolniej, niż początkowo myślano". W Planie utrzymuje się, że „całkiem spora liczba żydowskich ofiar nazizmu może jeszcze pozostawać przy życiu przez co najmniej kolejnych 20 lat i że za 30-35 lat" — czyli po blisko dziewięćdziesięciu latach od zakończenia II wojny światowej — „żyć będą jeszcze dziesiątki tysięcy żydowskich ofiar nazizmu".15
Biorąc pod uwagę dotychczasowy dorobek „przedsiębiorstwa holokaust", nie byłoby w tym nic dziwnego, gdyby za jakiś czas posłużyło się ono tym stwierdzeniem, by domagać się od Europy kolejnych odszkodowań. Tymczasem zaś stwierdzenie to już służy za pretekst do opóźniania wypłat odszkodowań. Plan Gribetza zaleca bowiem, żeby wypłaty rozłożono w czasie na mniejsze raty, ponieważ „niewłaściwe byłoby rozbudzanie nadmiernych oczekiwań wśród znajdujących się w potrzebie ofiar holokaustu, co mogłoby doprowadzić do wyczerpania funduszy i pomocy".16
Gdy była rozpatrywana sprawa banków szwajcarskich, „przedsiębiorstwo holokaust" utrzymywało, iż średnia wieku ocalałego z holokaustu wynosi 73 lata w Izraelu i 80 lat w innych krajach świata. Przeciętna długość życia w trzech krajach, w których mieszka obecnie największa liczba ocalałych z holokaustu, sięga obecnie od 60 lat (na terenie byłego Związku Radzieckiego) po 77 lat (w Stanach Zjednoczonych
i Izraelu).17
Nieodparcie nasuwa się tu pytanie, jakim cudem dziesiątki tysięcy ocalałych z holokaustu mają pozostawać przy życiu za 35 lat. Częściowa odpowiedź kryje się w tym, że „przedsiębiorstwo holokaust" ponownie zmodyfikowało definicję „ocalałego z holokaustu".
Jednym z powodów tego stosunkowo wolniejszego spadku populacji (ocalałych z holokaustu) jest ustalenie, że przy zastosowaniu szerszej definicji żyje o wiele więcej stosunkowo młodszych ofiar nazizmu, niż wcześniej szacowano, zauważa się we wspomnianym powyżej opracowaniu Konferencji Roszczeniowej.18