125. [232] J. Sudbrack, Mystik, dz. cyt., s. 90; por. M. Buber, Ja i Ty, dz. cyt., s. 92. [233] M. Buber, Ja i Ty, dz. cyt., s. 96-97. [234] Tamże, s. 97. [235] Tamże, s. 98. [236] M. Buber, Zaćmienie Boga, dz. cyt., s. 11-12. [237] Tamże, s. 12. [238] Tamże, s. 16. [239] Tamże, s. 24. [240] Tamże, s. 70. [241] Tamże, s. 76. [242] C. Jung, The Tibetan Book of the Dead – Psychological Commentary, [w:] W. Y. Evans (red.), The Tibetan Book of the Dead, dz. cyt., s. LI. [243] Lama Angarika Govinda, The Tibetan Book of the Dead – Introductory Forword,[w:] W. Y. Evans (red.), The Tibetan Book of the Dead, dz. cyt., s. LIX. [244] Adenda, [w:] W. Y. Evans (red.), The Tibetan Book of the Dead, dz. cyt., s. 236-237. [245] M. Buber, Zaćmienie Boga, dz.cyt., s. 78. [246] F. Rosenzweig, Der Stern…, dz. cyt., s. 40. Zresztą sympatie Rosenzweiga wystarczająco dobitnie oddaje następująca opinia: „Można powiedzieć ku chwale rodzaju ludzkiego, że nigdzie indziej poza Chinami tak nudny człowiek jak Konfucjusz nie mógł się stać wzorem człowieczeństwa”. Tamże, s. 81. [247] J. Sudbrack, Mystik, dz. cyt., s. 122. [248] Shunryu Suzuki, Umysł zen, umysł początkującego, dz. cyt., s. 85. [249] Por. M. Buber, Werke,I, Heidelberg 1962, s. 135-142. [250] M. Buber, Ja i Ty, dz. cyt., s. 92. [251] Tamże, s. 93. Podkreślenia moje. [252] Tamże, s. 105. [253] Tamże, s. 106. [254] Tamże, s. 107. [255] Tamże, s. 97. [256] A. Louth, Początki mistyki chrześcijańskiej, Kraków 1997. [257] Tamże, s. 235. [258] Tamże, s. 236-237. [259] Tamże, s. 238. [260] Tamże, s. 239. [261] Tamże, s. 241. [262] H. U. von Balthasar, W pełni wiary, Kraków 1991, s. 475-477. [263] Tamże, s. 478-479. [264] Tamże, s. 479. [265] Tamże, s. 480. [266] Tamże, s. 481. [267] L. Bouyer, The Christian Mystery – from Pagan Myth to Christian Mysticism, Edinburgh 1990. [268] Tamże, s. 279. [269] Tamże, s. 272-273. [270] Tamże, s. 273. [271] Charakterystyczne jest, że tak brzmi ten tekst w wybitnie personalistycznej interpretacji teizmu Misji Czaitanii. W tłumaczeniu M. Kudelskiej rys osobowy Boga jest znacznie słabiej zaznaczony: „Oblicze prawdy przysłonięte złotą pokrywą, Puszanie, odsłoń je, by je mógł zobaczyć wierny prawdzie! Rozsuń promienie, ściągnij blask! Widzę twój kształt najpiękniejszy, ten oto purusza to ja!” Iśa, 15-16, [w:] Upaniszady, tłum. M. Kudelska, dz. cyt., s. 64. [272] R. Otto, West-Östliche Mystik, dz. cyt., s. 208. [273] B. Buber, Zaćmienie Boga, dz. cyt., s. 89. [274] R. C. Zaehner, Mysticism, Sacred and Profane, dz. cyt., s. 29. [275] Tamże, s. 171. [276] H. U. von Balthasar, W pełni wiary, dz. cyt., s. 471. [277] Bhagavadgita 12, 6, [za:] Bhagavadgita Vaduz/Warszawa 1992, s. 527 (dalej: Bhagavadgita (pol.)). [278] „Das ist Begegnungsmystik”, J. Sudbrack, Mystik, dz. cyt., s. 107. [279] Komentarz do: Bhagavadgita 12, 7-8: The Holy Geeta – Commentary by Swami Chinmayananda, Bombay [wyd. po 1965 r.], s. 736 i 740. [280] Komentarz do: Bhagavadgita 12, 7-8: The Holy Geeta,dz. cyt., s. 736 i 740. [281] J. Sudbrack, Meditative Erfahrung, dz. cyt., s. 15. [282] Tamże, s. 16. [283] Vivekananda, The Complete Works, t. III, Almora 1924-1932, [w:] L. Renou, Hinduism, New York 1972, s. 202-203. [284] Śri Śrimad A. C. Bhaktivedanta Swami Prabhupada, Nauki Królowej Kunti, Bhaktivedanta Book Trust (bm) 1992, s. 79. [285] Tamże, s. 214. [286] The Bhagavadgita, as it is, New York 1968. Wszystkich, którzy mieli do czynienia z bardzo specyficznym i wyjątkowo kontrowersyjnym obliczem działalności misyjnej i religijnej prowadzonej przez Ruch Świadomości Kriszny zapewne zastanowi fakt, że Merton we wstępie do tego wydania Bhagavadgity pisał, że „niniejsze tłumaczenie, opatrzone komentarzami Swami A. C. Bhaktivedanty jest kolejnym dowodem nieprzemijającego znaczenia Gity”, a nawet że przynosi „zbawcze przypomnienie” o jednostronności zachodniej kultury. (Por. Th. Merton, Dziennik azjatycki, Kraków 1993, s. 278-279.) [287] Der Manifest der Hare-Krsna-Bewegung, [w:] A. C. Bhaktivedanta Swami Prabhupada, Varnaśrama Dharma, Bhaktivedanta Book Trust (bm) 1979, s. 141 i 143. [288] Vollkommene Fragen – Vollkommene Antworten: Gespräche zwischen His Divine Grace A. C. Bhaktivedanta Swami Prabhupada und Bob Cohen, The Bhaktivedanta Book Trust – Güttersloh 1979, s. 15. [289] Jagad Guru Siddhaswarupananda Paramahamsa, Kim jest Kryszna?, „Haribol Polska” nr 5/1997, s. 4-5. [290] Der Manifest der Hare-Krsna-Bewegung, dz. cyt., s. 144. [291] Śri Śrimad A. C. Bhaktivedanta Swami Prabhupada, Nauki Królowej Kunti, dz. cyt., s. 7. [292] Jagad Guru, Śri Isopaniszad – Mantra Piętnasta, „Haribol Polska”, nr 2/1996, s. 14. [293] R. Otto, West-Östliche Mystik, dz. cyt., s. 227 n. [294] Caitanya, A Bhakti Shorter Catechism, [w:] E. Renou, Hinduism, New York 1972, s. 193. [295] Odmienne zaś będzie doświadczenie mistyczne Prahlady: akty bhakti, czyli osobowej miłości i zaufania do Pana (Wisznu), przechodzą w doświadczenie mistycznego wszechbytu, który jest tylko jedną istotą obejmującą całe istnienie. Mistyk „jest” Panem. Jest to więc „mistyka balansująca” – między personalistyczną miłością i jednością z wszechbytem. Jedno przechodzi w drugie i odwrotnie. Temperatura duszy bardziej wyraża się w tym przypadku w ciszy przed Bogiem, w trwaniu w świętym zobojętnieniu. R. Otto, West-Östliche Mystik, dz. cyt., s. 225. [296] Por.: „Należy zrozumieć Pana jako Najwyższa Osobę Boga, tak jak został On bezpośrednio zrozumiany przez Arjunę, pierwszego ucznia Pana Kriszny”, A. C. Bhaktivedanta Swami, Słowo wstępne, w: Bhagawadgita taka jaką jest, Warszawa/Vaduz 1988, s. XIX; „Najwyższy Pan jest najwyższym podmiotem radości, a my, żywe istoty, jesteśmy Jego sługami. Zostaliśmy stworzeni dla Jego radości i stajemy się szczęśliwi wtedy, gdy uczestniczymy w tej wiecznej radości z Najwyższą Osobą Boga”; tamże, s. 18. [297] J. Sudbrack, Meditative Erfahrung, dz. cyt., s. 35.
|