Kozłowska--Budkowa, Repertorjum, nr 11, s. 13-15 (tutaj starsza literatura); R. Turek, Listina Jindficha IV z 26 dubna 1086 (DH 390) ajejf teritoria [w:] Slavia Antiqua, 22 (1975), s. 69-118
(tutaj zestawienie literatury, a także trzy wersje rękopiśmienne dokumentu); B. Krzemieńska, D.
Tfeśtfk, O dokumencie praskim z roku 1086[w.\ Studia Źródłoznawcze, 5 (1960), s. 79-87; H.
Łowmiański, Początki Polski, t. IV, s. 479-490; G. Labuda, O przywileju cesarza Henryka IV dla biskupstwa praskiego z roku 1086 [w:] Chrystianizacja Polski południowej, Kraków 1994, s. 92-96.
Wyprawa cesarza Ottona II na Polskę w roku 979. Gęsta episcopo-rum Cameracensium [w:J MGH, Scriptores, t. VII, s. 443, rozdz. 102.0 źródle tym zob.: W. Wattenbach, R. Holtzmann, Deutschlands Geschichts-quellen im Mittelalter, cz. I, Weimar 1967, s. 154-155, cz. III, 1971, s. 56 (podkreśla się dużą wiarygodność „kroniki"). O małżeństwie Mieszka z Odą i o samej Odzie zob. K. Jasiński, Rodowód, s. 64-65.
Gniezno i Poznań w rozbudowie. Obfite materiały z tego zakresu opublikowane zostały w kilku podstawowych monografiach i pracach zbiorowych: J. Kostrzewski, Gniezno pogańskie i wczesnohistoryczne, Lwów 1938; W. Hensel, Poznań w zaraniu dziejów, Wrocław 1958; tenże, Najdawniejsze stolice Polski, Warszawa 1960; Z. Pianowski, Sedes regni principales. Wawel i inne rezydencje piastowskie do potowy XIII wieku na tle europejskim, Kraków 1994; Gniezno, pierwsza stolica Polski. Katalog wystawy, Gniezno 1995; Civitates principales. Wybrane ośrodki władzy w Polsce wczesnośredniowiecznej. Katalog wystawy, Gniezno 1998; Gniezno i Poznań w państwie pierwszych Piastów, Poznań 2000; Osadnictwo i architektura ziem polskich w dobie Zjazdu Gnieźnieńskiego, pod red. A. Buko i Z. Świe-chowskiego, Warszawa 2000; Gniezno w świetle ostatnich badań archeologicznych. Nowe fakty, nowe prezentacje, pod red. Z. Kurnatowskiej, Poznań 2001 (tutaj głównie artykuły T. Sawickiego).
VII. Okoliczności zerwania sojuszu polsko-czeskiego i zajęcie ziemi krakowskiej i Śląska Grody Czerwieńskie (981). Sporna do niedawna kwestia, czy książę Włodzimierz zdobywa „Grody Czerwieńskie" idąc na „Lachów"
265
jako podddanych księciu polańskiemu Mieszkowi, czy też na „Lędzia-nach", plemieniu polskiemu podległemu wówczas państwu czeskich Przemysłowiców, przechyla się na rzecz tej drugiej tezy; był to początek rozpadu „imperium"czeskiego we wschodniej i środkowej Europie w X wieku: G.
Labuda, Narodziny polsko-ukraińskiejgranicy etnicznej w polskiej historiografii [w:] Początki sąsiedztwa. Pogranicze etniczne polsko-ru-sko-słowackie w średniowieczu, pod red. M.
Parczewskiego i S. Czopka, Rzeszów 1996, s. 9-16 (tutaj starsza literatura); J. Nalepa, Prapolski bastion toponimiczny w Bramie Przemyskiej i Lędzanie [w:] Onomastica, 36 (1991), s. 5-45; tenże, Pogranicze polsko-ruskie do potowy wieku XIV a archaiczne hydronimy i toponimy. Weryfikacja
„weryfikacji" [w:] Slavia Anti-qua, 41 (2000), s. 27-47.