Osiąga 2 m długości i 40 kg ciężaru. Występuje w Chinach i dorzeczu Amuru. Jest rybą cenioną, lecz niełatwą do złowienia, wyskakuje bowiem często z sieci lub rozrywa je. [H.R.] 21___________________ barrakuda ->-barrakudowate. barrakudowate (Sphyraenidae) — rodzina z rzędu -»-okoniokształtnych, blisko spokrewniona z cefalami i aterynowatymi. Są to wielkie, żarłoczne, bardzo drapieżne ryby, budową swą przypominające szczupaki. Mają ciało bardzo wydłużone, głowę długą, za- ostrzoną, szczęki uzbrojone w duże, ostre zęby, łuskę drobną, cykloidalną oraz dwie płetwy grzbietowe, przy czym pierwsza zaopatrzona jest w pięć mocnych kolców. B. dorastają 3 m długości. Przebywają zwykle w małych stadkach. Zamieszkują morza tropikalne i subtropikalne. Żyją w symbiozie z badianem, który jest ich komensalem. Mogą być niebezpieczne nawet dla człowieka. Mięso ich jest bardzo smaczne, niesłusznie w niektórych okolicach uważane przez tubylców za trujące. B. są cenione jako przedmiot rybołówstwa sportowego. Do najbardziej znanych należy barrakuda (Sphyraena barracuda), osiągająca 2 do 3 m długości, występująca w tropikalnej strefie Atlantyku, oraz świre-na (Sphyraena sphyraena), dorastająca do 1 m długości i występująca we wschodnim Atlantyku oraz w Morzu Śródziemnym. [J.M.R.] barramunda ->-rogoząb. barwa ryb. Ubarwienie ryb jest niezwykle bogate i różnorodne. Jest ono różne u poszczególnych gatunków, a ponadto może się zmieniać u tego samego osobnika pod wpływem czynników zewnętrznych (np. barwy podłoża — szczególnie u ryb przyden- nych, a pośród kształtnych — wody i jej nas ilości pokarmu wnętrznych (np nalnych, które jawienie się sz samców, i stam Substancje ba: się wewnątrz mentowych (c Rozróżnia się i dzaje komórek melanofor; barwnik czarn: r y — barw ksantofory żółty i g u a n o zawierają subs lecz kryształki jące światło i i połysk. Barwn pochodzenia bi znaczą się duzi wniki czerwon: żące do lipoehi dzo nietrwałe. ków znajdując; matoforach ski! których gatuni rają barwniki na drodze dyf nozielony pigr ny z barwnikie werdyną, stwit ciach, łusce płetw belony < innych ryb na na barwy c wskutek skupit proszenia pign matoforach. A: ściśle wiąże sii wzrokowymi. '. tracą zdolność wy. Regulacja bywa się u r za pośrednicty u ryb kostnyci twem układu przypadku nłei wodzie skóra b szenie tempers ściemnienie sh barwena______________ barwena (Mullus barbatus) — gatunek z rodziny -s-bar-wenowatych. Ma barwę grzbietu i boków różowawą z ciemniejszymi, czerwonymi, poprzecznymi pasami, brzuch srebrzysty, a płetwy żółte. Barwena Osiąga 20 cm długości, wyjątkowo, w południowej części zasięgu, 33 cm. Tarło odbywa od maja do września przy temperaturze wody ok. 20°C. Ikrę składa w kilku porcjach w pewnych odstępach czasu, nocą, w strefie przybrzeżnej. Płodność poszczególnych samic waha się w granicach 4 do 90 tyś. ziarn ikry. Młode wylęgają się po dwóch dniach i wiodą początkowo pelagiczny tryb życia. Nie mają wówczas ubarwienia dorosłych, lecz są całe srebrzyste. Po osiągnięciu 3 do 6 cm, tzn. po 6—8 tygodniach od momentu wylęgu, zbliżają się stopniowo do brzegów, ciało ich nabiera czerwonego odcienia i przechodzą do przydennego trybu życia. B. przebywa zwykle na głębokości 20 do 100 m. Odżywia się drobnymi bezkręgowcami dennymi. Prowadzi życie stadne. W czasie poszukiwania pokarmu rozgrzebuje muł, mącąc w znacznym stopniu wodę. Dzięki temu rybacy mogą łatwo zlokalizować "pasące się" stada. B. występuje we wschodnim Atlantyku, w Morzu Śródziemnym i Bałtyku, a także pospolicie w Morzu Azowskim i Czarnym, gdzie tworzy kilka lokal ___________________22 nych stad. Mięso b. jest smaczne i poszukiwane na rynku. Nadaje się do bezpośredniego spożycia bądź też w postaci solonej, wędzonej i w postaci konserw. [J.M.R.] barwenowate (Mullidae) — rodzina z rzędu -^okoniokształtnych. Obejmuje ok. 5 rodzajów, z których najbardziej znany jest rodzaj Mullus i jego przedstawiciel — barwena. B. mają ciało wydłużone, bocznie spłaszczone, pokryte dużą łuską o budowie pośredniej między łuską cy-kloidalną i ktenoidalną (-»-łus-ki). U b. występują dwie płetwy grzbietowe, a na podbródku dwa wąsiki odgrywające zapewne rolę narządu dotyku przy wyszukiwaniu w dnie pokarmu. Ciało b. ma zwykle odcień różowy. Niektóre okazy osiągają długość 40 cm. Pokarm stanowi fauna denna. Ikra i narybek prowadzą tryb życia pelagiczny, okazy dorosłe — denny. B. są przybrzeżnymi rybami morskimi zamieszkującymi wody tropikalne, subtropikalne oraz klimatu umiarkowanego. Mają duże znaczenie gospodarcze, a mięso ich uchodzi za bardzo smaczne. [J.M.R.] barwniaki -^-pielęgnice. bass słoneczny (Lepomis gib-bosus) — gatunek z rodziny ->bassowatych. Osiąga długość Bass słoneczny 23 bastard 22 cm. Najdogodniejsze warunki życia znajduje w płytkich, zarośniętych stawach i jeziorach. Przebywa jednak także w dolnych partiach wolno płynących rzek. Lubi wody chłodne ł umiarkowanie ciepłe. Naturalnym miejscem jego występowania są wody centralnej i wschodniej Ameryki Północnej. B.s. był z powodzeniem aklimatyzowany w Europie. W Polsce pojedyncze egzemplarze spotykano w dorzeczu Odry. [J.M.R.] bass wielkogębowy (Micropte-rus salmoides) — gatunek z rodziny -»-bassowatych (czasem niewłaściwie nazywany okoniopstrągiem). W wodach swego naturalnego rozmieszczenia osiąga wagę 10 do 12 kg; w Europie poszczególne Bass wielkogębowy okazy nie przekraczają 0,5 kg ciężaru. B. w. odbywa tarło od maja do czerwca. Ikra składana jest w gnieździe wykopanym w podłożu. Samiec strzeże złożonych jaj. B.w. występuje w rzekach i jeziorach Ameryki Północnej od Rzeki Św. Wawrzyńca i Wielkich Jezior aż po Florydę, Teksas i Rio Grandę w Meksyku. W 1885 r. sprowadzony został do Europy. Aklimatyzowano go też w Polsce, jednak w wo- dach otwartych dotychczas się nie przyjął i występuje jedynie w stawach niektórych gospodarstw rybackich. Mięso Jego jest bardzo smaczne. W Ameryce i w krabach, gdzie dobrze się zaaklimatyzował, ma duże znaczenie gospodarcze i sportowe. [J.M.R.]
|