E

Dzieci to nie książeczki do kolorowania. Nie da się wypełnić ich naszymi ulubionymi kolorami.

URLOP WYCHOWAWCZY
Urlop wychowawczy udzielany w celu sprawowania opieki nad ma�ym dzieckiem jest szczeg�lnym rodzajem urlopu bezp�atnego, kszta�tuj�cym korzystniej ni� przy innych urlopach bezp�atnych sytuacj� prawn� pracownicy. Warunki uzyskania tego urlopu, zasady jego udzielania oraz zakres uprawnie� przys�uguj�cych pracownicy w czasie korzystania z tego urlopu okre�la rozporz�dzenie Rady Ministr�w z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie urlop�w i zasi�k�w wychowawczych16. Ustala ono, �e prawo do urlopu wychowawczego przys�uguje wszystkim pracownicom, niezale�nie od miejsca zatrudnienia i charakteru pracy, kt�re spe�niaj� nast�puj�ce dwa warunki:
a) posiadaj� odpowiedni sta� pracy w danym zak�adzie pracy,
b) wychowuj� dziecko w wieku do 4 lat.
Prawo do urlopu wychowawczego przys�uguje tym pracownicom, kt�re s� zatrudnione u danego pracodawcy co najmniej 6 miesi�cy. Do okresu tego wlicza si� r�wnie� czas urlopu macierzy�skiego, kt�ry traktowany jest jako okres zatrudnienia. Do sze�ciomiesi�cznego okresu zatrudnienia uprawniaj�cego do urlopu wychowawczego wlicza si� wszystkie poprzednie okresy pracy.
Urlop wychowawczy udzielany jest pracownicy na jej wniosek i tylko w�wczas, gdy wyrazi ona takie �yczenie. Pracodawca nie mo�e natomiast udzieli� takiego urlopu z w�asnej inicjatywy, bez wniosku pracownicy. Je�eli jednak pracownica wyst�pi z takim wnioskiem, pracodawca nie mo�e odm�wi� jej udzielenia urlopu, lecz jest obowi�zany udzieli� go w terminie wskazanym przez pracownic�. Urlop wychowawczy w celu sprawowania opieki nad dzieckiem przys�uguje bowiem pracownicy z mocy prawa, a nie w zale�no�ci od woli pracodawcy. Z wnioskiem o udzielenie urlopu wychowawczego pracownica mo�e wyst�pi� zar�wno przed zako�czeniem urlopu macierzy�skiego, jak
16 Dz.U. Nr 60, p�z. 277.
263
i po wykorzystaniu tego urlopu i ponownym przyst�pieniu do pracy. Wniosek taki winien by� jednak przedstawiony kierownictwu zak�adu pracy co najmniej na dwa tygodnie przed wskazanym przez pracownic� terminem rozpocz�cia urlopu. Je�eli jednak nie zak��ci to normalnego toku pracy, pracodawca mo�e udzieli� urlopu wychowawczego w terminie wcze�niejszym, wskazanym przez pracownic�, nie wymagaj�c dwutygodniowego okresu uprzedzenia.
D�ugo�� urlopu wychowawczego zosta�a okre�lona jedynie w wymiarze maksymalnym i nie mo�e wynosi� wi�cej ni� 3 lata, przypadaj�ce na okres od zako�czenia urlopu macierzy�skiego do uko�czenia przez dziecko 4 lal Jednak�e pracownicy zatrudnionej na podstawie umowy o prac� na okres pr�bny, czas okre�lony lub na czas wykonania okre�lonej pracy urlop wychowawczy mo�e by� udzielony na czas nie d�u�szy ni� do ko�ca okresu, tu kt�ry umowa zosta�a zawarta. O wymiarze konkretnego urlopu wychowawczego decyduje sama pracownica, kt�ra w z�o�onym wniosku okre�la okres, przez jaki chce korzysta� z tego urlopu. Okres ten mo�e by� ustalony w r�nyn: wymiarze, zale�nie od potrzeb pracownicy, pod warunkiem jednak, �e mc przekroczy trzech lat, a dziecko w tym czasie nie uko�czy czterech lal W przypadku gdy pracownica skorzysta z urlopu wychowawczego w wymiarze mniejszym ni� 3 lata, pracodawca obowi�zany jest na jej wniosek udzieli� jej dalszego urlopu wychowawczego. Ponowny urlop wychowawczy mo�e by� udzielony w takim wymiarze, by ��cznie z urlopem ju� wykorzystanym nk przekracza� okresu trzech lat. Wykorzystanie przez pracownic� urlopu wychowawczego w pe�nym wymiarze mo�e nast�pi� jednak najwy�ej w czterech cz�ciach.
Z urlopu wychowawczego pracownica korzysta przez okres, na jaki zosta� on jej udzielony. Mo�e si� jednak zdarzy�, �e w trakcie korzystania z urlopu wychowawczego zajd� w sytuacji pracownicy takie zmiany, kt�re umo�liwi� jej powr�t do pracy przed ca�kowitym wykorzystaniem otrzymanego urlopu. Mo�e ona w�wczas zrezygnowa� z dalszego korzystania z urlopu i powr�ci� do pracy. Rezygnacja z dalszego korzystania z urlopu wychowawczego mo�e nast�pi� b�d� w ka�dym czasie za zgod� pracodawcy, b�d� w przypadku, gdy nie dojdzie do wzajemnego porozumienia mi�dzy pracownic� a pracodawc� co do terminu rezygnacji z urlopu i ponownego podj�cia pracy, po uprzednim zawiadomieniu pracodawcy najp�niej na 30 dni przed zamierzonym podj�ciem pracy. Przerwanie korzystania z urlopu wychowawczego mo�e nast�pi� r�wnie� wskutek odwo�ania pracownicy z urlopu przez pracodawc�. Pracodawca mo�e odwo�a� pracownic� z urlopu wychowawczego w sytuacji zaprzestania przez pracownic� osobistej opieki nad dzieckiem lub w razie stwierdzenia przez pracodawc�, �e z urlopu wychowawczego korzystaj� w tym samym czasie oboje rodzice lub opiekunowie dziecka.
Po zako�czeniu korzystania przez pracownic� z urlopu wychowawczego pracodawca obowi�zany jest zatrudni� j� na stanowisku r�wnorz�dnym lub na
264
innym stanowisku odpowiadaj�cym jej kwalifikacjom, za wynagrodzeniem nie ni�szym od wynagrodzenia za prac� przys�uguj�cego w dniu podj�cia pracy na stanowisku zajmowanym przed tym urlopem.