|
Ara – bal. Zarówno ara – pstrokata papuga, jak i bal – wielki zwalony pień drzewa łatwo
sobie wyobrazić. A więc można teraz w znany już sposób wymyślić zabawne, nonsensowne
skojarzenia i połączyć przedmieście z papugą i balem. Na przykład w dzielnicy podmiejskiej
leży na dachach wielki bal drzewa, a po nim dumnie chodzą tam i z powrotem kolorowe
papugi. Albo na wielkiej mapie miasta, w rejonie przedmieścia, tańczą papugi-ary jak na
balu.
Kiedy będziesz chciał sobie przypomnieć jak jest "przedmieście" po hiszpańsku, to
idiotyczne w sumie skojarzenie przypomni Ci słowo "arrabal".
Słowo, lub słowa zastępcze nie muszą brzmieć dokładnie tak samo, jak słowo oryginalne.
Na przykład angielskie "petulance" (wym. petjulans. – rozdrażniony, zagniewany) brzmi dla
mnie jak Petula i ambulans; widzę więc, jak Petula Clark (znana kiedyś śpiewaczka muzyki
pop), bardzo poirytowana jedzie ambulansem, karetką pogotowia na sygnale. Może to być
również pet, który czuje do Uli ansę, itd. Jeśli tylko podstawowe brzmienie obcego wyrazu
jest zachowane, pamięć przywiedzie na myśl brakujące szczegóły.
W każdym razie to bardzo indywidualna sprawa. Niektórych sytuacji czy wyobrażeń, które
pomagają mi zapamiętać obce słowa, nie byłbym w stanie opisać. Co jest dobre dla mnie,
nie musi być dobre dla Ciebie, sam więc powinieneś tworzyć i własne skojarzenia, i słowa
zastępcze.
To, o czym teraz piszę, może okazać się największą korzyścią, jaką wyniesiesz z lektury
tej książki, chcę więc, abyś zrozumiał wszystko bardzo dokładnie. Powtarzam: obce słowo i
jego znaczenie zapamiętasz wtedy, kiedy skojarzysz je z odpowiednio dobranym słowem
zastępczym.
Oto parę przykładów ze słowami w obcych językach:
Wendundgen, po niemiecku, to zwrot (językowy). Wyobrażam sobie Wendę (T. Wenda –
budowniczy Gdyni) albo Wenedę (tę od Słowackiego) na dziobie jachtu, za sterem którego
stoi skręcony, pozwijany spiralnie gen. Wenda i (und) gen. Wenda ciągnie za linę i krzyczy w
stronę steru: "zwrot!" Wendundgen.
Hiszpańskie colgar auricular (czyt. kolgar aurikular) znaczy "odwiesić słuchawkę". Widzę
kanclerza Kohla w wielkim garze (col – gar), jak odwiesza słuchawkę po skończonej
rozmowie. Natomiast żeby zapamiętać samą słuchawkę, widzę jak chodzi po niej dumnie
papuga ara w jednym okularze. Kohl – gar – ara – okular. Colgar aurikular.
Francuskie bardzo ładne coquelicot (czyt. kokliko) to mak. Ten mak tkwi w koku
chińczyka Li (typowe dla nas chińskie imię), który próbuje wsiąść na kota. Kok – Li – kot.
Włoskie cinquecento, to dla nas "cienko cięty", a węgierskie megreggelizni (zjeść
śniadanie) da się rozbić na: mój Grek w goliźnie (je to śniadanie. Uwaga: w wymowie
zabrzmi to inaczej).
I jeszcze trzy przykłady angielskie:
Stubby (czyt. stabi) to gruby, serdelkowaty. Widzę więc pękatego gościa z serdelkami na
szyi, zakładającego sztaby na jakieś okna.
Temples (czyt. templs) to skronie. Tam – puls. Widzę dużo nabrzmiałych, pulsujących żył
na skroniach.
Stiffle a yawn (czyt. stifl e jołn) znaczy stłumić ziewanie. Z tafli je Jan. Każdy ma zwykle
jakiegoś wujka Jana w rodzinie lub kogoś znajomego o tym imieniu. Więc widzę tego Jana,
jak tłumiąc potężne ziewanie siedzi na wielkiej tafli szkła albo lodu i coś zajada. Mogę
wzmocnić to skojarzenie, jeśli taflę szkła położę wśród zadymionych fabryk na "Ślunsku".
Wtedy to będzie wujek Jon. Z tafli je Jon... i ziewa.
Wszystkie te obrazowe skojarzenia są moje i podaję je tylko jako przykład; najlepsze,
powtarzam, będą Twoje własne.
Na koniec przekład "z polskiego na obcy". Anglicy, żeby zapamiętać bardzo trudny do
wymówienia "Dar Młodzieży" rozbili go na:
Darn my jersey (czyt. darn maj dżersi), co znaczy "zaceruj mi sweter"..., a nasze "na
zdrowie" to dla nich "nice drive, oh!" (czyt. najs drajw, oł), czyli "szerokiej drogi, o!"
Wypróbuj tę metodę z dowolnym słownikiem języka obcego w ręku. Przekonasz się, że
zapamiętujesz obce słowa szybciej i na dłużej niż mógłbyś to sobie przedtem wyobrazić.
Zwróć uwagę, że w ten sposób zapamiętasz każde obce słowo, nie mające początkowo
żadnego znaczenia. Student medycyny np., który musi nauczyć się budowy ludzkiego
szkieletu będzie miał pewne trudności z zapamiętaniem łacińskich nazw kości: femur,
coccyx, patella, fibula, sacrum, itd. Ale przyjdzie mu to z łatwością, jeśli znajdzie
odpowiednie słowa lub kombinacje zastępcze w rodzaju: Fa (mydełko) – mur, kok – Styks,
patelnia, Fibak – Ula, sak – rum, itd. i połączy je skojarzeniami bądź ze sobą, bądź z
czymkolwiek innym.
Z kolei student farmacji, wyobrażając sobie wielką belę (belkę), spod której hiszpańska
donna (piękna i w koronkach) wyciąga komputer Atari i zakutanego w futra Fina, łatwiej
zapamięta, że specyfik o nazwie atrofina robi się z wyciągu z liści lub korzeni rośliny o
nazwie belladonna. Bela – donna – (wyciąga) – Atari i Fina.
|
