Przybrany rodzic mój zmarł i tamże mi majętność drugą zostawił.
– Wieczny mu spokój! Katolik—że on był? – Tak jest.
– To przynajmniej masz pociechę. A nie porzuciszże ty nas dla owej kurlandzkiej substancji?
– Tu mi żyć i umierać! – odrzekł spojrzawszy na Krzysię Ketling.
A ona spuściła zaraz swe długie rzęsy na oczy.
Pani Makowiecka nadjechała o zupełnym już mroku, a Ketling wyszedł aż przed bramę na jej spotkanie i prowadził ją do domu z takim uszanowaniem, jakby księżnę udzielną. Chciała, było, zaraz na drugi dzień szukać sobie innej gospody w samym mieście, ale na nic się nie przydał jej opór. Młody rycerz póty błagał, póty się na swoje braterstwo z Wołodyjowskim powoływał, póty klękał, aż zgodziła się i nadal u niego zamieszkać. Ułożono tylko, że i pan Zagłoba czas jakiś jeszcze zostanie, aby swą powagą i wiekiem niewiasty od złych języków zasłonić. On zgodził się chętnie, ba do hajduczka niezmiernie się przywiązał, a przy tym za-czął sobie pewne plany w głowie układać, które koniecznie jego obecności wymagały.
Dziewczyny obie były rade, a Basia od razu otwarcie po stronie Ketlinga wystąpiła.
– Dziś i tak się nie wyniesiem – rzekła do wahającej się pani stolnikowej – a później czy jedna doba, czy dwadzieścia, to juź wszystko jedno!
Ketling podobał się jej, zarówno jak Krzysi, bo on się wszystkim niewiastom podobał; Basia przy tym nigdy dotąd nie widziała zagranicznego kawalera prócz oficerów cudzoziemskiej piechoty, ludzi mniejszej szarży i dość prostych; więc obchodziła go wkoło, potrząsając czupryną, rozdymając chrapki i przypatrując mu się z dziecinną ciekawością tak natarczywą, że aż usłyszała cichą naganę od pani Makowieckiej. Ale mimo nagany nie przestała go badać oczyma, jakby chcąc jego wartość żołnierską ocenić, a wreszcie poczęła,, wypytywać o niego pana Zagłobę.
– Wielkiż to żołnierz? – spytała po cichu starego szlachcica.
– Że i znamienitszy być nie może. Widzisz, eksperiencję ma niezmierną, bo od czternaste-go roku życia przeciw Angielczykom rokoszanom służył, przy prawdziwej wierze stając.
Szlachcic też to jest wysokiego rodu, co i po jego obyczajności snadnie poznać możesz.
– Waćpan go widział w ogniu?
– Tysiąc razy! Będzie ci stał ani się zmarszczy; konia czasem po karku poklepie i o afektach gotów gadać.
– Zali moda o afektach wtedy rozmawiać? Co?
– Moda wszystko czynić, przez co się kontempt dla kul okazuje.
– No, a wręcz; w pojedynkę, równie on wielki?
– Ba, ba! szerszeń jest, nie ma co gadać!
63
– A panu Michałowi by wytrzymał?
– A! Michałowi by nie wytrzymał!
– Ha! – zawołała z radosną dumą Basia – wiedziałam, że nie wytrzyma! Zaraz pomyśla-
łam, że nie wytrzyma!
I poczęła w ręce klaskać.
– Także to przy Michale się oponujesz? – spytał Zagłoba.
Basia potrząsnęła czupryną i umilkła; po chwili dopiero – ciche westchnienie podniosło jej pierś.
– Et! co tam! Radam, bo nasz!
– Ale to sobie zauważ i zakonotuj, hajduczku – rzekł Zagłoba – iż jeśli na polu bitwy trudno o lepszego niż Ketling, tedy dla niewiast jeszcze on bardziej periculosus, które się w nim dla jego urody zapamiętale kochają! Praktyk też to i w amorach znakomity!
– Powiedz to waćpan Krzysi, bo mnie amory nie w głowie – rzekła Basia i zwróciwszy się ku Drohojowskiej, poczęła wołać:
– Krzysiu! Krzysiu! Chodź jeno na słowo!
– Jestem – rzekła panna Drohojowska.
– Pan Zagłoba powiada, że żadna panna nie spojrzy na Ketlinga, żeby się zaraz w nim nie rozkochała. – Ja już go obejrzałam ze wszystkich stron i jakoś mi nic, a ty zali już co czujesz?
– Baśka! Baśka! – rzekła tonem perswazji Krzysia.
– Spodobał ci się, co?
– Daj spokój! Statkuj! Moja Basiu, nie powiadaj byle czego, bo właśnie pan Ketling się przybliża.
Jakoż Krzysia nie zdołała jeszcze usiąść, gdy Ketling zbliżył się i spytał:
– Wolno się do kompanii przyłączyć?
– Wdzięcznie prosim! – odpowiedziała Jeziorkowska. – Więc śmielej już spytam, o czym była rozmowa?
– O amorach! – wykrzyknęła bez namysłu Basia.
Ketling usiadł przy Krzysi. Przez chwilę milczeli, bo Krzysia, zwykle przytomna i wład-nąca sobą, dziwnie jakoś stawała się nieśmiałą wobec tego kawalera, więc on pierwszy spytał: