|
Hiperkorekcja - służy do redukcji zachowań nieprawidłowych poprzez zmuszanie osoby do wykonania nielubianych czynności. Częścią składową hiperkorekcj i jest naprawianie szkody z nawiązką (spowodowanej niepożądanym zachowaniem) - tzw. wynagradzanie straty oraz wielokrotne powtarzanie zachowania pozytywnego. Przykładem wynagrodzenia straty w przypadku, gdy dziecko porwie książkę jest sklejenie tej i innych książek, gdy rozrzuca przedmioty - podnosi je i pozostałe. Ćwiczenie zachowań pozytywnych w sytuacji, gdy dziecko pisze po ścianie, polega na ćwiczeniu pisania na papierze.
Ważne jest stosowanie tych technik również przez rodziców w ściśle
określonych sytuacjach domowych.
Współpraca z rodzicami jest istotnym elementem procesu wychowaw-
czo-edukacyjno-terapeutycznego. Działania nauczycieli i rodziców muszą być skoordynowane.
Uzyskane rezultaty
Przedstawione elementy wspomagania rozwoju dzieci autystyczny0 warto zakończyć ogólnymi wnioskami, które wynikają z pracy z grupą d21(r) autystycznych. Praca wychowawczo-dydaktyczna ukierunkowana byw
uzyskanie akceptacji u dzieci i nawiązanie z nimi kontaktu.
Z uwagi na fakt, że osiągnięcie tego celu możliwe jest wówczas, gdy •
tworzy się w grupie atmosfera poczucia bezpieczeństwa dążono do upr° •id
czenia środowiska poprzez strukturyzację czasowo-przestrzenną. Obecnie zauważamy pozytywne efekty jej wprowadzenia. Poprzez ramowy, powtarzający się rozkład zajęć dzieci wiedzą jakie zajęcia, w jakiej kolejności i miejscu sali odbywają się w danym dniu. Dzięki temu środowisko, w którym przebywają, jest dla nich znajome, łatwo przewidywalne i w efekcie obniżające poziom lęku.
Nawiązaniu kontaktów miało służyć zastosowanie niektórych form terapii niedyrektywnej, tj. ruch rozwijający Weroniki Sherborne, program aktywności Knillów, ekspresja ruchowa i plastyczna oraz muzyka i śpiew.
Dzięki zastosowaniu tych metod dzieci coraz więcej przejawiają zachowań pożądanych: chętniej i częściej uczestniczą we wspólnych zabawach i inicjują kontakt społeczny z innymi osobami (zarówno z dziećmi, jak i osobami dorosłymi). Ponadto częściej występują u nich zachowania świadczące o wzajemnej sympatii. Dzieci często uśmiechają się i wyrażają zadowolenie, gdy są dotykane, nie unikają kontaktu fizycznego. Obecnie sporadycznie reagują oporem na zaangażowanie ich w różnorodne formy zajęć.
Rzadziej występują zachowania niepożądane, zwłaszcza o charakterze agresji i autoagresji.
Aktualnie w trakcie zajęć sprawniej przebiega współpraca w grupie, dzieci są w stanie podporządkować się zasadom i normom współżycia m.in. samodzielnie ustawiają krzesła do zajęć, nakrywają do posiłku. Dostrzega się również zwiększoną chęć komunikowania się za pomocą słów lub gestów. Dzieci podejmują próby komunikacji zwłaszcza w sytuacjach, w których chcą zwrócić się o pomoc lub zgłosić swoje potrzeby. Dzięki zastosowanym metodom (głównie W. Sherborne, programy aktywności) polepszyła się orientacja dzieci w schemacie własnego ciała, umiejętność przewidywania kolejności zdarzeń. Ponadto wpłynęły one na rozbudzenie u dzieci sprawczo-sci pozytywnej i rozwijanie poczucia tożsamości. Nastąpiła także poprawa w zakresie koordynacji słuchowo ruchowej: dzieci coraz lepiej łączą bodźce słuchowe (melodię) ze schematem i rodzajem wykonywanej czynności. Opi-"le rodziców potwierdzają spostrzeżenia nauczycieli. Wielu rodziców twier-zi, że rzadziej obserwują u swoich dzieci zachowania niepożądane, podkręcą nadto, że ich dzieci stały się bardziej komunikatywne.
najbardziej znaczącym osiągnięciem w dotychczasowej pracy jest wi-
^na u dzieci radość z możliwości przebywania w grupie oraz nawiązujące ^Pomiędzy nimi sympatie.
Bibliografia:
'vski T., Dziecko autystyczne w środowisku rodzinnym i szkolnym. Warszawa 1995. ^u -Lasocka J., Autyzm czy nie autyzm? Wrocław 1999.
•'; Nauczanie dzieci niepełnosprawnych umysłowo. Warszawa ) 993.
|
