Dochodzenia odszkodowania
wymaga jednak spe�nienia wymog�w okre�lonych w KC. Odmiennie w wypadku
stwierdzenia niewa�no�ci art. 160 KPA przewiduje ograniczenie odszkodowania do
rzeczywistej szkody, jednak uchyla obowi�zek przewidziany w art. 418 KC dotycz�cy
stwierdzenia naruszenia prawa przy wydaniu decyzji (por. Nb. 241).
Przepisy Ordynacji przewiduj� jednolit� konstrukcj� w kwestii zakresu i
przes�anek odpowiedzialno�ci.
=414= Zgodnie z art. 260 � 1, szkoda wywo�ana wydaniem decyzji, kt�ra
nast�pnie zosta�a wzruszona w wyniku wznowienia post�powania lub stwierdzenia
niewa�no�ci jest podstaw� do dochodzenia odszkodowania za poniesion� rzeczy-
wist� szkod�, co oznacza jedynie damnum emergens czyli szkod� materialn�
w rozumieniu art. 361 � 2 KC, a nie lucrum cessans - czyli spodziewane przysz�e
korzy�ci. Zasadniczo odszkodowanie jest dochodzone od organu, kt�ry wyda�
decyzj� z naruszeniem prawa. Konstrukcja ta ma za zadanie wskazanie podmiotu w
stosunku do kt�rego kierowane jest ��danie odszkodowawcze, bowiem organ
administracji jest jedynie podmiotem reprezentuj�cym w post�powaniu Skarb
Pa�stwa lub jednostk� samorz�du terytorialnego.
=415= Je�eli win� za powstanie okoliczno�ci, kt�re spowodowa�y wzruszenie
decyzji, ponosi inna strona post�powania, strona, kt�ra szkod� ponios�a, mo�e
dochodzi� od niej odszkodowania przed s�dem powszechnym.
Je�eli odszkodowanie jest dochodzone od organu administracji stosuje si�
przepisy KC z wy��czeniem art. 418 i art. 420(1). Ten ostatni przepis rozci�ga
postanowienia art. 4l8 na pracownik�w samorz�du terytorialnego.
Post�powanie s�u��ce dochodzeniu odszkodowania jest zasadniczo prowadzone
przed organem administracji, kt�ry wyda� wadliw� decyzj�. Je�eli jednak organ ten
odm�wi wyp�acenia odszkodowania lub orzeknie o odszkodowaniu ni�szym od
��danego, stronie s�u�y prawo wniesienia pow�dztwa do s�du powszechnego w
terminie 30 dni od dnia dor�czenia decyzji w sprawie odszkodowania. Za odmow�
wyp�aty odszkodowania uwa�a si� te� niewydanie decyzji w terminie 2 miesi�cy od
dnia wniesienia ��dania przez stron�. W tym wypadku wniesienie pow�dztwa mo�e
nast�pi� w ka�dym czasie.
=416= Roszczenie o odszkodowanie przedawnia si� po up�ywie 3 lat od dnia
dor�czenia decyzji, na mocy kt�rej zostaje wzruszona decyzja dotkni�ta wad� lub
decyzji stwierdzaj�cej wydanie decyzji z naruszeniem prawa.
� 61. Kary porz�dkowe
=417= W obowi�zuj�cej do niedawna regulacji dzia�u III KPA zawarty by�
przepis art. 178, kt�ry przewidywa� stosowanie kar przewidzianych w ustawie karnej
skarbowej w wypadku braku osobistego stawienia si� lub braku innych dzia�a� w
post�powaniu. Rozwi�zanie takie nie okaza�o si� korzystne. Skutkiem skierowania
��dania ukarania uczestnika post�powania podatkowego w post�powaniu karnym
skarbowym, by�a bowiem potrzeba wszcz�cia osobnego post�powania tocz�cego
si� r�wnolegle z post�powaniem podatkowym. Komplikowa�o to stosowanie �rodk�w
dyscyplinowania za naruszenia obowi�zk�w zwi�zanych z udzia�em w post�powaniu
i cz�sto zrywa�o zwi�zek pomi�dzy post�powaniem podatkowym a karnym
skarbowym. Aby temu zaradzi�, w Ordynacji wprowadzono mo�liwo�� stosowania
kar pieni�nych w toku post�powania podatkowego.
=418= Zgodnie z art. 262, strona, pe�nomocnik strony, �wiadek lub bieg�y,
kt�rzy mimo prawid�owego wezwania organu podatkowego:
1) nie stawili si� osobi�cie bez uzasadnionej przyczyny, mimo �e byli do tego
zobowi�zani, lub
2) bezzasadnie odm�wili z�o�enia wyja�nie�, wydania opinii, okazania przedmiotu
ogl�dzin lub udzia�u w innej czynno�ci, lub
3) bez zezwolenia tego organu opu�cili miejsce przeprowadzania czynno�ci przed
jej zako�czeniem, mog� zosta� ukarani kar� porz�dkow� do 2500 z�.
Kara porz�dkowa jest nak�adana w formie postanowienia, na kt�re s�u�y
za�alenie. Przy czym organ podatkowy, kt�ry kar� na�o�y� mo�e na wniosek
ukaranego z�o�ony w terminie 7 dni od dor�czenia postanowienia o na�o�eniu kary,
uzna� zachowanie strony za usprawiedliwione i uchyli� kar�. Tak�e postanowienie o
odmowie uchylenia kary podlega zaskar�eniu w drodze za�alenia. Ukaranie grzywn�
nie wyklucza mo�liwo�ci stosowania wobec opornego �wiadka lub bieg�ego �rodk�w
przymusu w spos�b okre�lony w przepisach szczeg�lnych, przez co nale�y
rozumie� ustaw� o post�powaniu egzekucyjnym w administracji.
� 62. Koszty post�powania
=419= Koszty post�powania podatkowego zosta�y uregulowane w my�l
zasady, i� obci��aj� one Skarb Pa�stwa lub jednostk� samorz�du terytorialnego.
Strona jest natomiast obci��ona kosztami wskazanymi w przepisach. Do koszt�w
post�powania zalicza si�:
1) koszty podr�y i inne nale�no�ci �wiadk�w, bieg�ych i t�umaczy, ustalone zgodnie
z przepisami o nale�no�ciach �wiadk�w i bieg�ych w post�powaniu s�dowym,
2) koszty, o kt�rych mowa powy�ej, zwi�zane z osobistym stawieniem si� strony,
je�eli post�powanie zosta�o wszcz�te z urz�du albo gdy strona zosta�a b��dnie
wezwana do stawienia si�,
3) wynagrodzenia przys�uguj�ce bieg�ym i t�umaczom,
4) koszty ogl�dzin,
5) koszty dor�czenia pism urz�dowych,
6) inne wydatki bezpo�rednio zwi�zane z rozstrzygni�ciem sprawy, je�eli organ
podatkowy zaliczy je do koszt�w post�powania.
Koszty podr�y, oraz koszty zwi�zane z osobistym stawieniem si� stron
podlegaj� zwrotowi na podstawie wniesionego ��dania. ��danie w tej sprawie winno
by� zg�oszone organowi podatkowemu, kt�ry prowadzi post�powanie przed
wydaniem decyzji, pod rygorem utraty roszczenia.
Stron� obci��aj� koszty:
1) kt�re zosta�y poniesione w jej interesie albo na jej ��danie, a nie z ustawowego
obowi�zku organ�w prowadz�cych post�powanie,
2) wezwania dokonanego na podstawie przepis�w o wezwaniu publicznym,
3) sporz�dzenia kopii i odpis�w na podstawie przepis�w o udost�pnieniu stronie
akt,
4) przewidziane w odr�bnych przepisach,
5) powsta�e z jej winy, a w szczeg�lno�ci:
a) dodatkowe koszty spowodowane niewykonaniem obowi�zku, co spo-
wodowa�o ukaranie kar� porz�dkow�
b) wynik�e z zatajenia lub nieprzedstawienia dowodu w wyznaczonym ter-