Subkultura hipisów miała w polskich warunkach ograniczone możliwości rozwoju. Jej członkowie byli krytykowani przez opinie publiczną za uleganie zachodnim, burżuazyjnym modom; milicja traktowała środowisko hipisowskie jako zdecydowanie kryminogenne. Hipisi byli też atakowani przez wywodzące się z podkultury więziennej grupy gitowców. Co kilka lat obserwuje się wzrost zainteresowania symboliką i ideologią hipisowską.
3. Git- ludzie (subkultura grypserki)
Subkultura gitowców pojawiła się w szkołach na początku lat 70. Nauczycieli i wychowawców zaniepokoiły powtarzające się przypadki zastraszania uczniów, połączone z wymuszaniem pieniędzy niszczeniem mienia oraz prześladowaniem kolegów. Subkultura git-ludzi była odbiciem zjawiska „drugiego życia”, które pojawiło się w latach 50. w zakładach wychowawczych i poprawczych oraz zakładach karnych dla młodocianych więźniów.
Młodzież, opuszczająca placówki resocjalizacyjne, przenosiła zasady funkcjonowania subkultury na wolność. Cechą charakterystyczną subkultury gitowców było:
- kult siły, rozumianej jako sprawność fizyczna i przymioty ducha,
- odwaga i gotowość do podjęcia walki w obronie swoich racji,
- demonstrowanie przywiązania do reguł przestępczego świata i wzorca „prawdziwego przestępcy”,
- lojalność, solidarność i uczciwość wobec członków grupy,
- spryt, bezwzględność i cynizm w kontaktach ze światem nieprzestępczym; kierowanie się wyłącznie własną korzyścią i eksploatowanie „frajerów”,
- lekceważenie zasad współżycia społecznego,
- apoteoza męskości połączona z pogardą dla wszelkich przejawów słabości,
- pogardliwy, lekceważący stosunek do kobiet.
Ciekawym elementem subkultury były rytuały: zawarcie braterstwa krwi, mającego cementować przyjaźń między gitowcami. Ważnym elementem grupowej aktywności było zbiorowe picie alkoholu.
Zewnętrznymi przejawami przynależności do subkultury git- ludzi były tatuaże i sznyty.
Grupą młodzieżową, którą git-ludzie prześladowali ze szczególną zaciekłością byli hipisi.
Subkultura git- ludzi zaczęła tracić znaczenie pod koniec 70. i wkrótce jej działalność zupełnie zanikła.
4. Chuligani
Na gruncie kryminologii określa się czyny chuligańskie jako rodzaj zachowań agresywnych o charakterze irracjonalnym.
Do najważniejszych cech chuligańskiej subkultury zalicza się:
- negatywny, lekceważący stosunek do zasad współżycia społecznego,
- pozytywne wartościowanie takich przymiotów, jak odwaga, siła fizyczna, skłonność do podejmowania ryzyka, cwaniactwo, pogardliwy stosunek do kobiet,
- popełnianie przestępstw o charakterze nieekonomicznym,
- niedojrzałość, wyrażająca się niezdolnością do odraczania gratyfikacji, nieuwzględnianiem rezultatów własnych działań oraz brakiem planów na przyszłość.
Inne cechy grup chuligańskich to:
- działanie na określonym terytorium, niejednorodny charakter grupy,
- różny stopień organizacji (elita, centrum, zespół peryferyjny)
- charakter ewolucyjny; z biegiem czasu obserwuje się wzrost solidarności i dyscypliny grupowej oraz dokonywanie coraz poważniejszych przestępstw.
5. Punki
Słowo punk oznacza śmieci, rzeczy bezwartościowe, tandetne; jest też slangowym synonimem homoseksualisty i lumpa. Nazwa subkultury odzwierciedla jej główne cechy: buntowniczy, prowokujący i nihilistyczny charakter. Członkowie grupy protestowali przeciwko zastanemu porządkowi społecznemu, poddawali krytyce otaczającą ich rzeczywistość.
Charakterystyczne cechy ideologii punków to:
- zdecydowane odrzucenie tradycyjnego systemu społecznego,
- kwestionowanie wszelkiego rodzaju autorytetów,
- sprzeciw wobec dyskryminacji, rasizmu, podziałów politycznych i ekonomicznych,
- krytyka tradycyjnych wartości i realizujących je instytucji społecznych (wojsko, policja kościół),
- nieufność wobec mass mediów,
- nastawienie anarchistyczne, pacyfistyczne, a w części środowisk proekologiczne,
- negowanie przyszłości i przeszłości życie chwilą, teraźniejszą.
Dla subkultury punków charakterystyczny jest brak liderów, ideologów oraz sformalizowanej struktury. Strój punka ma charakter niedbały i celowo antyestetyczny. W jego skład wchodzą: skórzana lub dżinsowa kurtka nabijana ćwiekami, dżinsowe spodnie, oraz ciężkie, wojskowe buty. Fryzura ma postać biegnącego przez środek głowy czuba. Muzyka, tworzona i słuchana przez punków również ma charakter antyestetyczny. Jest ogromnie dynamiczna, agresywna, nieskomplikowana. W Polsce największa aktywność ruchu punk przypada na lata 80. Rozwój kultury, analogicznie, jak na Zachodzie, można uznać za reakcję młodzieży na sytuację kryzysową. Specyfiką ruchu był bunt przeciwko państwu komunistycznemu, jego agendom.
Obecnie subkultura ta ma w Polsce znaczenie marginalne. Jej wpływ można obserwować głównie w postaci kierunków w muzyce młodzieżowej.
6. Skini (skinheadzi)
|