|
Wrocław 1971.
Z. D.
dział uzupełniania zbiorów zob. dział gromadzenia zbiorów.
dział zbiorów graficznych (dział graficzny, ikonograficzny), *komórka organizacyjna w większych bibl. zajmująca się gromadzeniem, opracowaniem, przechowywaniem i udostępnianiem tych materiałów bibliotecznych, których istotę stanowi przedstawienie obrazowe, wizualne, a nie tekst słowny, odgrywający tu jedynie rolę pomocniczą, uzupełniającą. Historycznie najwcześniejszy przedmiot gromadzenia bibliotecznego stanowiła grafika artystyczna, rysunki i ryciny oryginalne (drzeworyty, miedzioryty, litografie itp.) zbierane pod kątem rozwoju sztuki i jej form. Niekiedy są to kolekcje o wartości historycznej i artystycznej, zwane gabinetami rycin, zapoczątkowane w XVIII i XIX w. W ich skład wchodzą rysunki i ryciny luźne, a także albumy oryginalnej grafiki artystycznej, niejednokrotnie utworzone sztucznie przez zbieraczy dawnych epok. Pewną odmianę dz.z.g. stanowią działy pięknej książki ograniczające się do wydawnictw drukowanych, dobieranych ze względu na wysoki poziom sztuki drukarskiej i walory wyposażenia ilustracyjnego. W niektórych bibl. zagranicznych dz.z.g. gromadzi również malarstwo oryginalne i jego wierne, artystyczne reprodukcje w celu wypożyczania użytkownikom, dla umożliwienia im kontaktu ze sztuką. Inny nowszy kierunek rozwoju dz.z.g. to gromadzenie materiałów wizualnych ze względu na ich wartość ikonograficzną, dokumentującą obraz rzeczywistości i jej
dział przybytków
110
wanie i sprawozdawczość w zakresie działalności naukowej i wydawniczej, współdziałanie w planowaniu i realizacji nowych budynków bibliotecznych, udział w przygotowywaniu wystąpień o charakterze ogólnobibliotecznym, wymagających naukowego rozeznania itp.), zajmująca się organizacją ogólnobi-bliotecznych przedsięwzięć naukowych, prowadząca we własnym zakresie prace naukowe o doniosłym znaczeniu dla bibl., organizująca zajęcia z *przyspo-sobienia bibliotecznego i *informacji naukowej dla studentów macierzystej uczelni oraz szkolenie we-wnątrzbiblioteczne dla pracowników. Wobec rosnącego zakresu działalności bibl. jednym z najważniejszych zadań dz.p.n. staje się praca nad racjonalizacją i usprawnieniem pracy bibliotecznej, analiza i projektowanie reorganizacji form działalności bibl., zwłaszcza przed wprowadzeniem w pracach bibliotecznych elektronicznych maszyn do przetwarzania danych. Lokalizacja dz.p.n. powinna zapewniać dobre jego powiązanie z dyrekcją bibl. i z *działem informacji naukowej, zwłaszcza zaś z wydzielonym księgozbiorem bibliologicznym, który stanowi warsztat codziennej pracy dla dz.p.n.
A. Knot: Organizacja pracy naukowej w bibliotekach głównych szkól wyższych. „Sprawy Biblioteczne" 1956 z. 1. — H. Wię-ckowska: Rola i zadania biblioteki głównej w szkole wyższej. Tamże. — J. Baculewski: Problematyka prac naukowo-badaw' czych w bibliotekach szkól wyższych. W: Materiały z konferencji Rogowskiej w sprawie działalności i rozwoju bibliotek. Warszawa 1962. — B. Kocowski: Prace naukowo-badawcze i dydaktyczne szkół wyższych. Tamże.
Z. D.
dział przybytków zob. dział gromadzenia zbiorów.
dział *rękopisów, *komórka organizacyjna w większych bibl. naukowych zajmująca się *gromadzeniem, "opracowaniem, *przechowywaniem i *konserwacją oraz częstokroć *udostępnianiem rpsów bibliotecznych. Rpsy archiwalne, będące wynikiem działalności kancelaryjnej urzędów, organizacji, przedsiębiorstw itp., są zastrzeżone dla archiwów państw. Rpsy biblioteczne organizacyjnie stanowią niekiedy sekcję lub referat działu zbiorów specjalnych albo dział wyodrębniony, tworzący wraz z innymi działami zbiorów specjalnych jednej bibl. komórkę organizacyjną wyższego rzędu, mającą wspólną sekcję udostępniania (czytelnię). Dz.r. bierze czynny udział w uzupełnianiu zbiorów zgodnie z profilem gromadzenia typując rpsy do nabycia i uczestnicząc w ich ocenie. Opracowanie rpsów przebiega w dwu
Pracownia Oddziału Rękopisów Biblioteki Jagiellońskiej
|
