|
Wiadomo,l że tylko harmonijny, prawidłowy rozwój może zapewnić suk-
cesy szkolne w nauczaniu frontalnym. Dziecko o rozwoju opóźnionym,
obniżonym lub nieharmonijnym, aby mogło sobie radzić z wymaganiami
stawianymi przez nauczycieli, musi być objęte specjalną opieką i
wspar-
ciem. Jes1i problemy szkolne zostaną zauważone wcześnie i zaległości
nie
będą duże, możliwa jest skuteczna pomoc dziecku. Zaniedbania lub
zbyt
późne wykrycie zaburzeń rozwojowych mogą stać się przyczyną niechęci
do uczenia się, narastających braków w wiadomościach, a także
zaburzeń
w rozwoju osobowości (postawy wycofywania się, zachowania
aspołeczne
i inne).
ROLA INDYWIDUALNYCH ZAJĘĆ
KOREKCYJNO-WYRÓWNAWCZYCH
Powszechnie stosowaną formą wsparcia dzieci z nadmiernymi
trudnościami
w uczeniu się są zajęcia korekcyjno-wyrównawcze, nazywane czasem
błędnie reedukacją.
Por. Spionek H.: Zaburzenia rozwoju uczniów a niepowodzenia
szkolne. WSiP, Warszawa
1989
194
Zajęcia te rozpoczynają się wnikliwą diagnozą poziomu rozwoju
intelektualnego i społeczno-emocjonalnego dziecka, a także
poznaniem
zakresu jego umiejętności szkolnych.
Następnie, wykorzystując wyniki diagnozy, terapeuta konstruuje
pro-
gram zajęć korekcyjno-wyrównawczych dla konkretnego dziecka.
Istnieje
konieczność tworzenia programu indywidualnego. Jak pokazuje bowiem
praktyka, korzystanie z „uniwersalnych" programów korekcyjnych
zmniej-
sza efektywność pracy rewalidacyjnej.
Cykl zajęć realizujących indywidualnie przygotowany program roz-
poczyna się ćwiczeniami ukierunkowanymi na korektę rozwoju ucznia,
czyli taką jego stymulację, która pozwoli dziecku osiągnąć dojrzałość
szkolną oraz umożliwi efektywne uczestnictwo w lekcjach. Dąży się też
do wytworzenia silnej motywacji do uczenia się i przełamania
stereotypu
„ ja nie potrafię" w sytuacjach zadaniowych w szkole.
Dopiero gdy dziecko posiada gotowość do uczenia się i chce zdobywać
wiedzę, można rozpocząć wyrównywanie braków szkolnych, najczęściej
z zakresu języka polskiego i matematyki.
Praca z dzieckiem musi być dostosowywana do jego aktualnych
potrzeb
i możliwości. Niezbędna jest więc nieustanna weryfikacja
postawionej na
początku pracy korekcyjnej diagnozy. Zadania, które stawiane są
dziecku,
powinny znajdować się w sferze jego najbliższego rozwojul. Tylko
takie bowiem zadania są rzeczywiście stymulujące. Aby możliwa była
wnikliwa obserwacja dziecka i praca w sferze najbliższego
rozwoju,
zajęcia korekcyjno-wyrównawcze muszą być prowadzone indywidualnie.
Tylko w diadzie terapeuta-dziecko możliwe jest uwzględnienie
aktualnych
potrzeb podopiecznego, jego sposobu myslenia, zasobu doświadczeń
oraz
charakterystycznego dla niego tempa pracy.
Każde dziecko ma właściwy dla siebie profil rozwoju, ma swoje mocne
i słabe strony. Pracując z jednym dzieckiem można rozwijać jego
zdolności
i stymulować funkcje gorzej rozwinięte.
Podczas zajęć indywidualnych można uwzględnić swoistą dla dziecka
szybkość pracy. Ten warunek jest niemożliwy do spełnienia w syste-
mie nauczania frontalnego na lekcji, podczas której jedni
uczniowie po
rozwiązaniu własnych zadań nudzą się lub przeszkadzają, inni zaś mają
Zadania znajdujące się w sferze najbliższego rozwoju to takie,
które dziecko potrafi roz-
wiązać z niewielką pomocą dorosłego. Wkrótce będzie mogło je rozwiązywać
całkowicie
samodzielnie
195
poczucie nieustannego pośpiechu. W zajęciach korekcyjno-wyrównaw-
czych nie można dopuścić do takiego stanu rzeczy. Dziecko nie może
marnować czasu ani czuć się zagrożone, poganiane.
Terapeuta powinien szanować tok rozumowania dziecka, zachęcać do
podejmowania zadań i poszukiwania własnych rozwiązań. Te samodzielne
próby i odkrycia, a także inne, nawet drobne sukcesy pozwalają
dziecku
mysleć o sobie ,~ja sam mogę do czegoś dojść", a także wyrabiają
postawę otwartości na pomysły i poglądy innych, czyli przyczyniają
się do
kształtowania postawy twórczej.
METODY I ŚRODKI ZWIĘKSZAJĄCE SKUTECZNOŚĆ
ODDZIAŁYWAŃ TERAPEUTYCZNYCH
Terapeuta pracując z dzieckiem dąży do tego, by możliwie szybko
|
