Dowodzą tego wyniki intensywne, aby móc poddać je kontroli. lemami klinicznymi, autorzy podają, że w odsobie osoby dysponujące bogatym repereksperymentu Miller i Magnana (1983).
W ten sposób podkreślona zostaje odrębność niesieniu do każdego rodzaju strategii możtuarem różnorodnych strategii. Podobnie jak modelu dobroci dopasowania od modelu odna znaleźć dowody przemawiające za jej skuw wypadku strategii, należy wyciągnąć wnionoszącego się do wyników.
56.4.2
tecznością i dowody przeciwne. Można więc
sek o zależności efektywności stylu od kon
W tym drugim modelu proces radzenia stwierdzić jedynie, że strategie radzenia sotekstu, zwłaszcza sytuacyjnego. Jednocześnie Efektywność według różnych
sobie może zostać oceniony jako efektywny, bie są skuteczne w umiarkowanym stopniu,
warto wziąć pod uwagę tendencję do wybiekryteriów
jeśli osiągnięto trwale rozwiązanie problemu, nie zawsze i tylko u niektórych osób.
rania przez ludzi sytuacji odpowiadajÄ…cych
które nie pociąga za sobą dodatkowego kon
Należy zatem zgodzić się ze stanowiich indywidualnym możliwościom radzenia Ocena efektywności radzenia sobie może być fliktu, ani też nie pozostawia nierozstrzygnięskiem - wyrażanym w wielu pracach Lazaru-sobie.
przeprowadzana z różnych perspektyw. Natych spraw, przy jednoczesnym zachowaniu sa i współpracowników - że ocena skuteczno
Zdarzają się jednak sytuacje przymusowiązując do kategorii użytych wcześniej do
pozytywnego stanu emocjonalnego (Lazarus ści strategii w oderwaniu od kontekstu nie
we, w których stosowanie strategii radzenia charakterystyki radzenia sobie, weźmiemy tu
iFolkman, 1984).
ma większego sensu. Za każdym razem bosobie wynikających z indywidualnych prefepod uwagę poziom analizy, funkcję oraz mowiem trzeba brać pod uwagę zarówno konrencji jest utrudnione, lub wręcz niemożliwe, ment czasowy. Dla uproszczenia przyjmijmy,
56.4.1.2
tekst sytuacyjny (rodzaj sytuacji stresowej),
odwrotnie - okoliczności skłaniają do zacho
że ocena dotyczy wyniku jednej, określonej
Strategie radzenia sobie
jak i osobowy (właściwości osoby), a także
wania niezgodnego z tymi preferencjami. transakcji stresowej.
Ocena efektywności strategii opiera się na zakryterium, ze względu na które oceniana jest
łożeniu, że pewne sposoby radzenia sobie są
efektywność. Tęsknota do jednoznacznej ocelepsze od innych. Przykładem takiego stanony skuteczności strategii jest jednak silna RAMKA 56.5
wiska było przedstawione wcześniej - dzisiaj także u tego autora. Stwierdza on bowiem,
już nieaktualne - przypisywanie mechaniz
że przynajmniej jedna strategia okazuje się
Eksperyment Miller i Magnana (1983) miał na celu zbadanie znaczenia zgodności pomięmom racjonalnym, jako jedynym skutecznym w dotychczasowych badaniach jednoznaczdzy indywidualnym stylem radzenia sobie a trybem informowania pacjentek dla adaptasposobom pokonywania stresu, większej warnie zła. Jest nią myślenie życzeniowe (Lazacji do stresującej procedury diagnostycznej. Uczestniczyło w nim 40 pacjentek ginekolotości w porównaniu z mechanizmami obronrus, 1993a).
gicznych, oczekujących na kolposkopię (metoda ta polega na oglądaniu w powiększeniu
nymi. Podobne porównania przeprowadza się
części pochwowej macicy). Osoby te podzielono - na podstawie mediany wyników w kwenadal, z zastosowaniem współczesnych klasy
56.4.1.3
stionariuszu MBSS - na dwie grupy: skłonną raczej do poszukiwania i wykorzystywania
fikacji strategii radzenia sobie.
Styl radzenia sobie
informacji (grupa I) oraz skłonną raczej do ich unikania (grupa U). Następnie w każdej
I tak, Holahan i inni (1996), nawiÄ…zujÄ…c Wedle potocznej wiedzy psychologicznej,
z tych grup połowie pacjentek dostarczono dokładnych informacji o oczekującej je niedo zaprezentowanej wcześniej klasyfikacji niektóre osoby lepiej, a inne gorzej radzą soprzyjemnej procedurze diagnostycznej, a wobec pozostałej połowy zastosowano rutyno
Moosa, porównują w przeglądowym artykule bie w trudnych sytuacjach życiowych. Pytawe postępowanie, polegające na udzieleniu skąpych informacji. Tak więc połowa osób skuteczność strategii radzenia sobie, różniąnie o efektywność stylu radzenia sobie -
w tym badaniu została potraktowana zgodnie z indywidualnymi dyspozycjami do radze-
cych się ze względu na kryterium zbliżanie -
w przyjętym tu rozumieniu - dotyczy właśnie
ciąg dalszy na następnej stronie
unikanie. Porównania te prowadzą do wnio-
psychologicznego wyjaśnienia tych różnic.
4 9 0
Z D R O W I E I CHOROBA
TEORIA STRESU PSYCHOLOGICZNEGO I R A D Z E N I A SOBIE
49 1
RAMKA 56.5 <. d.
W podrozdziale 56.1 wyróżniliśmy za Laza-
rusem (1980) trzy poziomy analizy w badania sobie, natomiast postępowanie w stosunku do drugiej połowy było odwrotne. W celu niach nad stresem: fizjologiczny, psychologicz56.5
|