Bardzo ważne ze względu na trwałość konstrukcji dachu jest właściwe połączenie krokwi w kalenicy oraz z belkami wiązarowymi.
Sposób łączenia krokwi w kalenicy zależy od ich grubości i może być wykonany:
™ na zwidłowanie zespolone kołkiem - przy krokwiach grubości powyżej 8cm
™ na nakÅ‚adkÄ™ prosta zespolona koÅ‚kiem - przy krokwiach gruboÅ›ci 7—
8cm ,
™ na dotyk z nakÅ‚adkami lub na dotyk do deski kalenicowej - przy krokwiach gruboÅ›ci 5—7 cm
Krokwie z belkami wiązarowymi łączy się na wrąb czołowy pojedynczy lub na wrąb cofnięty. Przy zastosowaniu połączenia w wrąb cofnięty należy pozostawić szczelinę miedzy belką a przednia częścią krokwi, aby nie zaistniała, możliwość podłużnego pęknięcia krokwi.
7
3.2. Dachy jętkowe
Przy szerokoÅ›ci budynku ponad 6,0 m konstrukcja krokwiowa staje siÄ™ nieekonomiczna. Stosuje siÄ™ wówczas wiÄ…zary jÄ™tkowe, które różniÄ… siÄ™ tym od krokwiowych, ze majÄ… dodatkowy element poziomy, tzw. jÄ™tkÄ™. JÄ™tka dzieli krokiew na dwa odcinki w stosunku 3:2. Dolny odcinek krokwi ma z reguÅ‚y dÅ‚ugość do 4,5 m, a górny - do 2,5 m. DÅ‚ugość jÄ™tki nie przekracza na ogół 3,5 m. Dachy jÄ™tkowe maja poÅ‚acie o nachyleniu 35—67°. W
budynkach mających pokoje na poddaszu jętki wykorzystywane są jednocześnie jako belki lekkiego stropu nad poddaszem.
Dachy jętkowe mogą mieć jętki nie podparte lub podparte jednym albo dwoma rzędami słupów za pośrednictwem płatwi. Słupy te nazywane są przez cieśli stolcami, dlatego też dachy jętkowe mogą być bezstolcowe, jednostolcowe i dwustolcowe. Wiązary z jętkami nie podpartymi stosuje się przy rozpiętości dachu do 7,5 m Przy rozpiętościach większych (do 9 m) stosuje się wiązary z jętkami podpartymi w połowie ich długości, a przy rozpiętości dachu od 9 do 12m jętki podpiera się dwoma rzędami słupów.
W celu zmniejszenia rozpiętości płatwi i usztywnienia konstrukcji dachu jętkowego w kierunku podłużnym stosuje się miecze połączone dołem ze słupem, a górą z płatwią (rys. 4-18). Pochylenie mieczy wynosi zwykle 45°, a ich długość 1,0-1,20 m. Tradycyjne połączenie jętki z krokwią wykonywano na wrąb w połjaskółczy ogon.
Połączenie takie nie jest już stosowane ze względu na dużą pracochłonność oraz z uwagi na osłabienie krokwi wycięciami. Obecnie połączenie jętki z krokwiami wykonuje się na gwoździe.
8
3.3. Dachy płatwiowo-kleszczowe
W dachach płatwiowo-
kleszczowych więźba dachowa
składa się z wiązarów pełnych
rozmieszczonych, co 3-5 m i
wiązarów pustych. Wiązar
pełny składa się z pary krokwi,
pary kleszczy i dwóch słupów
oraz belki wiÄ…zarowej, (gdy
strop jest drewniany). Jeżeli
strop poddasza jest żelbetowy
lub stalowo-ceramiczny, słupy
opiera siÄ™ na podwalinach
(krawędziakach drewnianych)
położonych na stropie w
kierunku prostopadłym do
płaszczyzny wiązara.
9
WiÄ…zary puste,
zwane tez pośrednimi,
składają się tylko z
dwóch krokwi
połączonych w kalenicy
i opartych dołem na
płatwi stopowej.
Kleszcze obejmujÄ… z
obu stron krokwie i
słupy oraz usztywniają
dach w kierunku
poprzecznym. Ze
słupami są one
połączone na wrąb
wzajemny pełny i śrubę
o średnicy 18mm, a z
krokwiami na
połjaskółczy ogon i
śrubę lub kolek dębowy
o średnicy 12mm.
WystarczajÄ…ce usztywnienie
dachu w kierunku podłużnym
zapewniają miecze połączone z
płatwiami i słupkami; jedynie w
stromych dachach budynków
wolno stojÄ…cych stosuje siÄ™
dodatkowo wiatrownice przy-
bijane ukośnie do spodu
krokwi. Z uwagi na deficyt
drewna dachy płatwiowo-
kleszczowe wykonuje siÄ™
obecnie z bali i desek.
Jeśli spadki połaci dachowych są nieduże, to stosuje się wiązary płatwiowo-kleszczowe podparte jednym, dwoma lub trzema rzędami słupów. Rozwiązanie z jednym rzędem słupów podpierających dach za pomocą płatwi kalenicowych stosuje się przy rozpiętości dachu do 8m w budynkach dwutraktowych.
10
3.4. Dachy wieszakowe
Dachy wieszakowe stosuje się, jeżeli między podłużnymi ścianami zewnętrznymi nie ma podpór pośrednich, na których możną byłoby oprzeć słupy konstrukcji dachowej.
W zależności od rozpiętości dachu wiązary dachów wieszarowych mogą być:
a) jednowieszakowe - rozpiętość 6-8m, wiązar tego typu składa się z wieszaka, ściągu, mieczy i zastrzału
b) jednowieszakowe z krzyżulcami - rozpiętość 8-10m,
c) dwuwieszakowe - rozpiętość 10-12 m.
a) WiÄ…zary jednowieszakowe
Wiązary są połączone ze sobą płatwią kalenicową i płatwiami stopowymi.
|