Może ono być realizowane w następujących formach: 1. Zatrudnienie w zakładach pracy chronionej. 2. Zatrudnienie w specjalnych zakładach pracy. 3. Zatrudnienie nakładcze. 4. Zatrudnienie chronione w zwykłych zakładach pracy. Możliwości zatrudnienia osób głębiej upośledzonych umysłowo są ograniczone. Dotyczą one głównie dwóch form, a mianowicie: spółdzielni inwalidów i ośrodków dziennych (Boczar 1982). Często zdarza się jednak, że spółdzielnie inwalidów niechętnie zatrudniają upośledzonych umysłowo w stopniu umiarkowanym i znacznym. Dodatkowo sytuację pogarsza trudna sytuacja finansowa tych podmiotów gospodarczych. W porównaniu z osobami lekko upośledzonymi, uczniowie szkoły życia osiągają mniejszą wydajność w pracy, a tym samym wypracowują mniejszy przychód (Zaorska [red.] 1996). Zakład pracy obok funkcji produkcyjnej spełnia także funkcję wychowawczą. Obok oddziaływania usprawniającego kształtuje cechy osobowości - umiejętność przebywania w zespole, umiejętność współpracy, wyrabia społecznie akceptowane nawyki, doskonali komunikację, wyrabia koordynację ruchów i zręczność manualną niezbędną do wykonywania pracy zawodowej. Przysposobienie do pracy -jako forma rehabilitacji zawodowej uczniów olsztyńskiej "szkoły życia" Program przysposobienia do pracy obejmuje kształcenie zawodowe w zakresie czterech specjalności: kucharstwo, ogrodnictwo, sprzątanie, szycie. Celem przysposobienia do pracy kucharza jest zapoznanie uczniów z: • zasadą działania, obsługą i konserwacją maszyn i urządzeń w kuchni, • organizacją stanowiska pracy i wymaganiami sanitarnymi, 164 • wartościami odżywczymi różnych grup produktów spożywczych, podstawami obróbki wstępnej i termicznej produktów, • prawidłowym przechowywaniem produktów spożywczych. Kształcenie umiejętności dotyczy: • prawidłowego i bezpiecznego obsługiwania maszyn i urządzeń w kuchni, • sporządzania podstawowych potraw, • estetycznego dekorowania i podawania potraw, • obsługiwania konsumenta, • utrzymywania w czystości i higienie pomieszczeń kuchennych. W zakresie ogrodnictwa uczniowie poznają: • uprawę warzyw i kwiatów w ogrodzie i szklarni, • znaczenie odżywcze i gospodarcze warzyw i uprawy kwiatów, • podstawowe zabiegi pielęgnacyjne w ogrodzie warzywnym i kwiatowym w określonych porach roku, • podstawowe środki chemiczne (nawozy, środki ochrony roślin), • umiejętne wykorzystanie sprzętu i narzędzi ogrodniczych. Kształci się u nich następujące umiejętności: • wykonywanie podstawowych prac porządkowych i pielęgnacyjnych w ogrodzie, • prawidłowe i bezpieczne posługiwanie się sprzętem i narzędziami ogrodniczymi, • obserwacja rozwoju roślin i dostrzeganie zachodzących zmian, • wykonywanie okresowych zabiegów pielęgnacyjnych w ogrodzie w zależności od pory roku, • dokonywanie podstawowych zabiegów pielęgnacyjnych roślin doniczkowych, • organizowanie stanowiska pracy, • przechowywanie i konserwacja sprzętu. Przysposobienie do pracy w zakresie sprzątania obejmuje zapoznanie uczniów z: • obsługą i umiejętnym posługiwaniem się sprzętem ręcznym i zmechanizowanym, • właściwym wykorzystaniem sprzętu mechanicznego do prania i prasowania, • różnymi rodzajami środków piorących i czyszczących. Kształcenie umiejętności obejmuje: • prawidłowe i bezpieczne posługiwanie się sprzętem zmechanizowanym, • używanie środków myjących i czyszczących, 165 • pranie ręczne i mechaniczne, • samodzielne organizowanie stanowiska pracy, • przechowywanie i konserwacja sprzętu, • wykonywanie prac porządkowych indywidualnie i zespołowo. Celem kształcenia praktycznego w zakresie szycia jest opanowanie podstawowych umiejętności szycia ręcznego, maszynowego i prasowania.
|